Voor de tweede keer binnen een half jaar demonsteren transpersonen in Amsterdam, dit keer op de Dam. De demonstratie richt zich op de gehele Nederlandse transgenderzorg. Ze eisen onder meer kortere wachttijden voor deze zorg.  Ook het Kennis- en Zorgcentrum voor Genderdysforie (KZcG) van Amsterdam UMC vindt de wachttijden te lang en nam al verschillende initiatieven om hierin verandering te brengen.

Nederland telt naar schatting van SCP ruim honderdduizend mensen die genderincongruentie ervaren. Een deel van hen zoekt hiervoor een medische behandeling. Het Kennis- en Zorgcentrum voor Genderdysforie (KZcG) van Amsterdam UMC is een van de plekken in Nederland waar zij terecht kunnen. De laatste jaren is de toestroom van mensen met genderincongruentie enorm toegenomen en zijn de wachttijden in Nederland lang; bij het KZcG naar langer dan twee jaar. Er is onvoldoende transgenderzorg in Nederland beschikbaar. Annelijn Wensing-Kruger, voorzitter van het ‘genderteam’: “De wachtlijsten zijn te lang en dat is een zorgelijke situatie. Ook is er vanwege corona veel zorg uitgesteld. Amsterdam UMC werkt er hard aan om deze situatie te verbeteren door samenwerking aan te gaan met andere ziekenhuizen en instellingen die transgenderzorg kunnen bieden.”

Samenwerking

Om de lange wachttijden aan te pakken richt het KZcG zich onder andere op netwerkvorming. Zo komt er meer expertise op andere plaatsen beschikbaar. Kort geleden is een samenwerking gestart met Gender Clinic Mental Health in Bosch en Duin, onderdeel van Gender Clinic, voor psychologische zorg voor volwassen transgenderpersonen. Met deze uitbreiding realiseert Gender Clinic een compleet aanbod van transgenderzorg van psychologie tot hormoonbehandeling tot chirurgie. Gender Clinic en het KZcG werken al langer samen op het gebied van chirurgie. Het doel van de samenwerking is zorgaanbod uit te breiden en om passende zorg te leveren afhankelijk van de wensen van de transpersoon. Al langer loopt er een samenwerking met genderpoli Youz Zaandam en het Zaans Medisch Centrum (ZMC) gericht op zorg voor kinderen en jongeren met genderincongruentie. Ook werkt KZcG samen met het gendercentrum van het Groningse UMCG en ook met het Nijmeegse Radboudumc.

Maatwerk

De transgenderzorg is volop in ontwikkeling. Was het eerder zo dat veel patiënten zich meldden voor een genderbevestigende behandeling met zowel hormonen als operaties, tegenwoordig is veel meer sprake van zorg op maat. Niet iedereen doorloopt een even intensief traject en de genderbevestigende medische behandeling is veel gevarieerder. Goede medische en psychologische afweging blijft nodig voordat een medische behandeling gestart wordt om tot een goed resultaat te komen.  Daarbij wordt in kaart gebracht wat iemands specifieke behandelwensen zijn, maar is er ook aandacht voor factoren die mogelijk van invloed zijn op de uitkomst van een eventuele behandeling of de kans op complicaties. Zo kan met elke persoon worden bekeken wat het meest passend is bij de individuele situatie.

Voortdurend ter discussie

De transgenderzorg staat voortdurend ter discussie. Vanuit de transgendergemeenschap klinkt kritiek op de inrichting van de genderzorg. Sommigen zien de huidige manier van diagnose stellen als een aantasting van de autonomie van transgenderpersonen. KZcG neemt deel aan deze discussie. Samen met de partners, zoals andere zorgaanbieders, patiëntenorganisatie, zorgverzekeraars, overheden en politiek, wordt gewerkt aan effectieve, maar ook veilige transgenderzorg die meer op maat en beter bereikbaar is.

Foto: Shutterstock