Het in kaart brengen van de impact van stress op ons dagelijks leven is noodzakelijk om de volksgezondheid en het welzijn van de bevolking te verbeteren. Want als iemand vaak stress heeft en het stressniveau lange tijd hoog blijft, kan dit depressie, angst, burn-out maar ook hart- en vaatziekten, diabetes en obesitas veroorzaken. Desondanks wordt stress het 'modewoord' van het moderne leven genoemd.
“Het lijkt bijna alsof het hebben van stress heel normaal is, maar het beïnvloedt alle aspecten van ons leven", zegt onderzoeksleider en Amsterdam UMC-hoogleraar Brenda Penninx (Psychiatrische epidemiologie): “De meeste mensen hebben zelfs dagelijks te maken met een vorm van stress, met alle negatieve gevolgen van dien. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie vormen stressgerelateerde aandoeningen de grootste ziektelast en zijn ze een grote bedreiging voor ons welzijn en zelfs voor een gezonde economie”, aldus Penninx.
Kloof
Ons begrip van stress is zeer beperkt. Recente onderzoeken naar stress leren ons niet over persoonsspecifieke patronen van stressreacties in de 'echte wereld'. VU-hoogleraar Eco de Geus (Biologische psychologie): “Het gevolg is dat er een kloof blijft bestaan tussen ons begrip van wat stress in ons dagelijks leven bepaalt, hoe we het kunnen meten, wat de dynamiek is van verschillende stressreacties, hoe ze kunnen worden verminderd door ons eigen gedrag, en hoe stressreacties het begin en verloop van stressgerelateerde ziekten negatief beïnvloeden.”
Verbeterde technologie
De technologie en methoden om stressonderzoek van het laboratorium naar het dagelijks leven te verplaatsen zijn de afgelopen tijd zeer vooruit gegaan. Door toepassing van nieuwe technologie kunnen we veel beter en sneller onderzoek doen naar stress en de invloed op de mens. Dit maakt de ontwikkeling van nieuwe monitoring- en interventiestrategieën mogelijk om stress in het dagelijks leven en de impact ervan op de gezondheid te volgen en te verminderen.De Geus: “We gaan bijvoorbeeld meten hoe reacties op stress in het dagelijks leven voortkomen uit het samenspel tussen aanleg, omgeving, tijd en persoonsspecifieke factoren, hoe stress in het dagelijks leven betrouwbaar kan worden gemeten in een specifiek individu in realtime, en hoe en wanneer potentiële gunstige stressresponsen veranderen in schadelijke effecten op de geestelijke en lichamelijke gezondheid.”
Stress in Action
Met de Zwaartekrachtsubsidie van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) kunnen onderzoekers van Amsterdam UMC en de VU de komende tien jaar intensief samenwerken met onderzoekers van het UMC Groningen, de Rijksuniversiteit Groningen, het Erasmus MC en de Universiteit Twente in het project Stress in Action. In totaal heeft de regering ruim 142 miljoen euro toegekend voor zeven consortia met topwetenschappers van verschillende Nederlandse universiteiten.
Brontekst: Vrije Universiteit Amsterdam
Beeld: Shutterstock
