Toen ze van de Pabo kwam – amper 20 jaar jong – was er geen baan in het basisonderwijs in Amsterdam te vinden. “Ik heb zeker vijftig sollicitatiebrieven geschreven, maar werd steeds afgewezen, omdat ik geen ervaring had.” Meijer meldde zich bij de afdeling onderwijs van de gemeente als invaller aan en bouwde zo de benodigde ervaring – én flexibiliteit – op. “Ik gaf soms in één week op drie verschillende lagere scholen les, ook op scholen voor speciaal onderwijs”, vertelt ze.
Nooit van gehoord
En toen kwam het verzoek of ze wilde invallen op de Ziekenhuisschool in het EKZ. “Ziekenhuisschool? Ik had er nog nooit van gehoord. Op de Pabo hadden we het er ook nooit over gehad.” Maar al tijdens haar rondleiding wist ze: ‘Dít is wat ik wil!’ Er was in het oude EKZ nog geen ziekenhuisklas; Meijer gaf kinderen les op hun afdeling. Op haar eerste werkdag had ze er meteen negen, tussen de vijf en twaalf jaar. “En niks inwerken, hè! Gewoon beginnen. Ik vond het geweldig.”
In de afgelopen decennia gaf ze les aan een dikke tweeduizend zieke kinderen van alle basisschoolleeftijden. “Met altijd een individuele insteek vanwege de verschillende beperkingen als gevolg van hun ziekte of behandeling”, vertelt ze. “En als methodes en materiaal niet toereikend waren, bedacht ik zelf iets.” Meijer herinnert zich nog goed een jongen van een jaar of zes, die ze na een hersenoperatie aan het bed kwam voorlezen. Hij kon niet spreken, maar reageerde altijd met zijn ogen. “Op een dag, toen ik aan zijn bed zat, bleef hij met dichte ogen liggen. Ik zei: ik ga je nu voorlezen uit een heel leuk boek, maar dan zie je de plaatjes erbij dus niet. Meteen gingen die ogen open. Dat is zo’n moment dat je weet waarvoor je het doet.” Maar ook in groter verband overheerst bij Meijer de voldoening. “Dat wij als medewerkers van de educatieve voorziening van het ziekenhuis kunnen bijdragen aan de kwaliteit van leven en het toekomstperspectief van ernstig en chronisch zieke kinderen voelt goed.”
Brugfunctie
Lesgeven is maar één aspect. “Als docent van de ziekenhuisschool vervul je een brugfunctie tussen ziekenhuis, school en thuis”, vertelt Meijer. “In de praktijk betekent dat lesgeven in het ziekenhuis én het informeren, adviseren en begeleiden van ouders, school – soms ver weg gevestigd – en eigen ziekenhuismedewerkers. Bijvoorbeeld met het organiseren van thuisonderwijs.” Na de reorganisatie van het ziekenhuisonderwijs in 1999 werd de naam ‘ziekenhuisschool’ vervangen door ‘educatieve voorziening’, de docenten werden ‘Consulenten Onderwijsondersteuning Zieke Leerlingen’ (OZL). “Een hele mond vol, maar feitelijk doet die gewijzigde functienaam meer recht aan de diverse taken van de ziekenhuisjuf.”
Terugkijkend op 45 jaar ziekenhuisonderwijs zag Meijer in de loop der tijd minder kinderen in de ziekenhuisklas, maar meer kinderen met ernstige/chronische ziektebeelden, voor wie thuis en op school persoonlijke ondersteuning vanuit het ziekenhuis nodig is. Die verschuiving heeft volgens haar te maken met effectievere behandelmethoden en kortere opnames. “Toen ik begon werd een kind met diabetes standaard zes weken opgenomen, nu is de behandeling poliklinisch.” In het verlengde hiervan nam ook het aantal overleden leerlingen van de EKZ-school enorm af. “Het raakte me natuurlijk altijd als ik daarover bericht kreeg. En als het kon, ging ik naar de uitvaart. Maar hoe betrokken ik ook was, ik heb de band met de kinderen nooit té persoonlijk willen maken.” Gaat online onderwijs aan zieke kinderen in de toekomst de persoonlijke ondersteuning in de ziekenhuizen vervangen? Meijer hoopt van niet. “Dan raak je ze kwijt.”
Meijer zal de ontwikkelingen van een afstand blijven volgen. Ook letterlijk, want ze gaat reizen maken. Daarom kreeg ze bij haar afscheid de nieuwste Grote Bosatlas. Het was een geweldig afscheid, vertelt ze. Van collega’s, leerlingen, ouders, scholen en medewerkers in het ziekenhuis. Op de valreep vraagt ze of er in het artikel misschien een regeltje bij mag, waarin ze iedereen bedankt. “Ik kan het onmogelijk allemaal persoonlijk doen.” Bij deze!
Tekst: Daniëlle Kraft
