Voor Amsterdam UMC is financiële steun van vermogensfondsen, bedrijven en ook van particulieren voor wetenschappelijk onderzoek van groot belang. Al deze giften, groot of klein, maken wetenschappelijk onderzoek mogelijk en dragen zo bij aan het voorkómen of genezen van ziekten zoals kanker of alzheimer. Dat onderzoek zou zonder deze steun niet gedaan kunnen worden. Reden om deze hulp van burgers op 19 juni, de Dag van de Filantropie, in de schijnwerpers te zetten.

“Of het nu een kleine donatie is of een bedrag met veel nullen, iedereen die doneert heeft een persoonlijk verhaal. Dat maakt ons werk zo mooi en zo dankbaar.” Al 10 jaar werkt Sylvia Voogt als relatiemanager voor Alzheimercentrum Amsterdam. “Dat doe ik met name voor particulieren die iets willen bijdragen. Daarnaast ben ik binnen Amsterdam UMC de adviseur voor nalatenschappen, als mensen overwegen via hun testament onderzoek te willen steunen. Een heel persoonlijke manier van bijdragen, die steeds vaker voorkomt.”
Vorig jaar kwam er via de steunstichtingen van Amsterdam UMC zo’n 22 miljoen euro aan donaties, legaten en schenkingen voor wetenschappelijk onderzoek binnen. “Dit geld is onmisbaar”, vertelt Sylvia. “We gebruiken het voor onderzoek dat heel innovatief is, baanbrekend, en dat doorgaans nog niet in aanmerking komt voor reguliere subsidies. Het is vaak een vliegwiel om een onderzoeksproject te kunnen starten.”

Bescherming tegen dementie

Als voorbeeld noemt ze het onderzoek van biochemicus Henne Holstege, die al jaren gezonde 100-jarigen volgt om antwoord te krijgen op de vraag waaróm deze mensen geen dementie krijgen. Toen dat onderzoek begon, was het lastig om subsidies te krijgen vanwege de revolutionaire aanpak om een ziekte, of juist de bescherming daartegen, bij gezonde mensen te onderzoeken. “We hebben toen donaties geworven via particulieren en bij een aantal familiefondsen. Dit onderzoek is alweer 10 jaar bezig. Op basis van de gegevens van die 100-plussers heeft Henne Holstege inmiddels een aantal genen kunnen ontdekken die beschermend werken tegen dementie.” In de toekomst wil ze verder onderzoeken of het mogelijk is de beschermende werking van die genen na te bootsen met een medicijn.
Het is slechts één voorbeeld. Volgens Voogt zijn er veel meer voorbeelden van wetenschappers die belangrijke onderzoeksplannen hebben en moeite hebben om het geld bij elkaar te krijgen. “Dankzij donaties kunnen nieuwe projecten starten en lopende onderzoeken aanvullende financiering krijgen.”

Alle donaties welkom en hard nodig

Regelmatig melden zich mensen die financieel willen bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek. Dat zijn niet per se alleen vermogende particulieren, maar ook mensen die een bijzondere actie organiseren om geld in te zamelen. “Of het nu 10 euro is of een ton. Alle donaties die wij binnenkrijgen zijn welkom en hard nodig.”
Soms zijn het mensen die iets hebben met een specifiek ziektebeeld, bijvoorbeeld alzheimer, anderen geven in het algemeen aan wetenschappelijk onderzoek. Het zijn vaak patiënten, of hun familie, die iets willen betekenen en zich melden bij artsen of bij onderzoekers. Die kunnen dan verwijzen naar de Amsterdam UMC Foundation, die de donateurs koppelt aan onderzoeksprojecten die daarvoor in aanmerking komen. “Artsen en onderzoekers zijn onze ambassadeurs”, vertelt Voogt. “Ze leggen uit wat we doen en dat het belangrijk is dat er meer onderzoek komt. Want alleen door onderzoek kunnen we ziekten beter begrijpen, nieuwe behandelingen ontwikkelen of behandelingen verbeteren.”

Voetbalclub steunt Emma

De Harderwijkse voetbalclub Zwart-Wit ’63 steunt het Emma Kinderziekenhuis. Dat startte met een kleine vriendenteam-actie nadat een lid van de voetbalclub zijn zoontje verloor. Het kindje bracht zijn laatste dagen door in het Emma. Inmiddels is het Emma Kinderziekenhuis steeds vaker het goede doel geworden waar de club bepaalde activiteiten aan verbindt, zoals de jaarlijkse sponsorloop.

Drie promovendi

Jogriet Endel liet na haar overlijden een substantieel deel van haar geld na aan het Cancer Center Amsterdam, met de voorwaarde dat het geld gespendeerd zou worden aan slokdarmkankeronderzoek. Tijdens haar leven was zij met succes behandeld voor slokdarmkanker. Dankzij de erfenis van Jogriet Endel doen nu drie promovendi onderzoek: een op het gebied van kwaliteit van leven van patiënten met slokdarmkanker en twee op het gebied van behandeling.

De patiënt doneert

Een hartpatiënt bij Amsterdam UMC toonde zich geïnteresseerd in het onderzoek van cardioloog Jan Willem Buikema, en ondersteunt dit inmiddels. “Subsidies van de overheid of van de Hartstichting zijn heel prestigieus. Maar als een patiënt zelf je onderzoek financieel wil steunen, dan is dat een van de grootste vormen van erkenning voor wat je doet. Ik zie het als een enorme waardering en ik denk dat het een sterke boost gaat geven aan waar ik mee bezig ben.”

Amsterdam UMC Foundation

Met de fusie van VUmc en AMC werden de krachten van het VUmc Fonds en AMC Foundation gebundeld in de Amsterdam UMC Foundation. Daarnaast zijn er nog de andere steunstichtingen van Amsterdam UMC: voor het Emma Kinderziekenhuis, het Cancer Center Amsterdam, ADORE en het Alzheimercentrum Amsterdam.

Foto: Peter Sitsen

Geven in Nederland

Woensdag 19 juni 2024 is uitgeroepen tot de Dag van de Filantropie: een themadag die in het teken staat van Geven in Nederland 2024 en de trends die zich aftekenen in het geefgedrag en vrijwilligerswerk van Nederlandse huishoudens, fondsen, bedrijven en loterijen.