Als patiënt en arts samen beslissen over het behandeltraject, is een behandeling vaak effectiever. Bijvoorbeeld omdat de therapie beter aansluit bij de woon- en werksituatie van patiënten. En bij hun wensen en behoeftes. Dat maakt het makkelijker om therapie te blijven volgen. Of om medicijnen trouw te slikken. “Samen beslissen is een essentieel onderdeel van de zorg”, zegt Kruijthof. “Het gaat om jou, en jouw leven. En dat is niet nieuw. Er zijn artsen en verpleegkundigen die al honderd jaar roepen: ‘Begin nu eens bij de patiënt’.” Toch is het lang niet vanzelfsprekend dat patiënten en hun naasten meedenken, -praten en -beslissen over de behandeling.
Beweging
Artsen en andere zorgprofessionals moeten zich er dus bewuster van zijn. En moeten patiënten actiever betrekken. Of hun naasten. Bijvoorbeeld als de patiënt niet zelf in staat is om beslissingen te nemen. Daarnaast moeten patiënten natuurlijk weten dát ze kunnen meebeslissen. Hoe belangrijk het is dat ze dat doen en hoe dit moet. Daarom is het volgens Kruijthof vooral zaak dat er veel aandacht geschonken wordt aan het onderwerp. “Er moet een beweging op gang komen”, zegt ze. “En we moeten daarbij alle hulpmiddelen inzetten.”
De landelijke campagne Samen Beslissen die nu loopt, vindt zij dan ook een goed initiatief. In deze campagne worden onder andere verhalen gedeeld van behandelaars en patiënten. “Van bovenaf met het vingertje wijzen werkt niet. Goede voorbeelden verspreiden wel.” Het is volgens haar goed dat de campagne breed wordt ingezet. Onder andere met radiospotjes.
Gesprek voorbereiden
Om samen te kunnen beslissen, is het belangrijk dat de arts en de patiënt goed met elkaar kunnen praten. En elkaar goed begrijpen. “Gelukkig wordt er in de opleidingen steeds meer tijd ingeruimd voor communicatie”, vertelt Forbes. “Er zijn verschillende hulpmiddelen waar artsen gebruik van kunnen maken. Zoals kaarten met tips die ze aan patiënten kunnen meegeven om zich voor te bereiden op een gesprek.” Toch merkt Forbes dat hier in de praktijk nog weinig gebruik van wordt gemaakt. “Het voorbereiden van de patiënt vergt misschien in eerste instantie wat meer tijd, maar het levert zo veel op.”
Statement
Vooral voor artsen is samen beslissen dus een belangrijk aandachtspunt. Onder verpleegkundigen leeft het al veel meer. Iets wat volgens Forbes ook vrij logisch is. “Verpleegkundigen staan van nature dichter bij de patiënt. Ze brengen meer tijd met hen door. En met de familie.” Verpleegkundigen van Amsterdam UMC brachten hierover een gezamenlijk statement uit. Een wens van de cliëntenraad is dat nu ook de medische directie of het stafconvent van Amsterdam UMC zich er officieel over uitspreekt.
Partners
De Raad van Bestuur staat in ieder geval te popelen om ermee aan de slag te gaan, geeft Kruijthof aan. De cliëntenraad is hierin voor hen een belangrijke partner. Forbes: “Onderwerpen als samen beslissen en het voeren van een goed gesprek liggen de cliëntenraad nauw aan het hart. Dus wij zetten hier fors op in. Wij hebben weliswaar geen beslissingsbevoegdheid, maar we denken en praten mee en geven adviezen.” Karen: “Het is zo belangrijk dat we weten wat de patiënt nodig heeft. Of wat het effect is van besluiten die we nemen. Met de cliëntenraad hebben we de maatschappij in huis. Die adviezen nemen we heel serieus.”
