Gibbs maakt zich al jaren sterk voor proefdiervrij wetenschappelijk onderzoek. “Ik ben ontzettend blij met deze prijs, het is een internationale erkenning voor wat we doen.” Ze krijgt de prijs voor het TPI Helpathon-concept, waarmee onderzoekers training krijgen over proefdiervrije methoden. De 50.000 Britse pond aan prijzengeld wordt goed besteed. “Ik doe dit natuurlijk niet alleen, juist de samenwerking tussen onderzoekers is belangrijk. Met het gewonnen geld hopen we ons doel -volledig proefdiervrij wetenschappelijk onderzoek- dichterbij te brengen.”
Helpathon
Vanuit het in 2017 gestarte landelijke Transitie Proefdiervrije Innovatie (TPI) programma is de TPI Helpathon ontwikkeld. Een Helpathon is een 24 uurs live evenement rondom een specifieke vraag. De deelnemers werken vanuit verschillende disciplines met proefdieren of juist met proefdiervrije alternatieven. Want die zijn er genoeg volgens Gibbs. “In de wetenschap en techniek leren we steeds meer. Er zijn inmiddels behoorlijk wat alternatieven voor proefdieren waarmee gewerkt kan worden. Dierproeven zijn ontzettend duur en we komen er niet altijd verder mee. Met het TPI Helpathon-team brengen we mensen en organisaties bij elkaar om proefdiervrije innovaties te versnellen.” Het Helpathon-concept is twee jaar geleden voor het eerst gebruikt in samenwerking met de Nederlandse Brandwonden Stichting. “Zo is een brandwondenonderzoek met proefdieren succesvol omgebouwd tot een volledig proefdiervrij onderzoek.”
Als celbioloog richt Gibbs zich vooral op huid- en mondaandoeningen. Zo stapelt ze huid-, bindweefsel- en haarvatcellen op tot een huidmodel om te onderzoeken of bepaalde stoffen een allergische reactie veroorzaken. Of hoe de huid reageert op brandwonden. Haar doel is om patiënten een betere behandeling te bieden. Ze wil bij haar onderzoek geen proefdieren gebruiken. Volgens haar moet het aantal dierproeven uit ethische overwegingen naar beneden, maar ook omdat de resultaten nog steeds niet om over naar huis te schrijven zijn. “We weten al lang dat resultaten uit dierproeven zich vaak niet laten vertalen naar mensen. Toch is het blijkbaar moeilijk om dat tussen de oren van onderzoekers te krijgen.”
Miniatuurorgaan
Gibbs werkt onder andere met organs-on-a-chip, waarbij ze verschillende menselijke celtypes laat groeien die een orgaan naar keuze op miniatuurschaal nabootsen. Langs en door het miniatuurorgaan stroomt vloeistof, dat de bloeddoorstroom simuleert. Hierin kan de onderzoeker het medicijn of andere materie toedienen. Op dit moment bestaan haar organs-on-chips doorgaans nog uit één orgaan. “We werken toe naar een chip-model waarop meerdere organen naast elkaar groeien, zodat we ook de interactie tussen de lichaamsdelen kunnen onderzoeken.”
De Lush Prize, een samenwerking tussen Lush Cosmetics en Ethical Consumer Research Association, is het grootste internationale award-programma in de sector tegen dierproeven. In de acht jaar dat de prijs bestaat is ruim twee miljoen euro toegekend. De tweedaagse LUSH Prize Conferentie was vanwege corona online en ging dit jaar over de vraag of de inzet van big data het onderzoek met proefdieren kan vervangen.
Tekst: Nicole de Haan
Fotografie: Shutterstock
