Joep Derikx, hoogleraar Kinderchirurgie: “Het stellen van de diagnose ‘liesbreuk’ en de operatie gebeuren allemaal op dezelfde dag. We noemen dat ook wel de one-stop-shop. Voor de ouders en kinderen is het enorm prettig dat ze maar 1 keer naar het ziekenhuis hoeven te komen.”
Liesbreuk
Een liesbreuk is een aangeboren aandoening die eruit ziet als een zwelling in de lies. Het komt vaker voor bij kinderen die te vroeg geboren zijn en 4 keer vaker bij jongens dan bij meisjes. Bij een liesbreuk zit er een zwakke plek of opening (een breuk) in de buikwand. Door die opening kan een stukje darm of buikvet uitpuilen en bij meisjes in zeldzame gevallen zelfs een eierstok. Zolang deze weefsels niet beklemd zitten, is er geen probleem. Maar er kan ook weefsel bekneld raken waardoor de bloedtoevoer stopt en het weefsel afsterft. Dat kan levensbedreigend zijn. Met een liesbreukoperatie wordt dit risico weggenomen.
Alles op 1 dag
“Voordat de kinderen naar het ziekenhuis komen, hebben we via de huisarts en de ouders alle benodigde informatie al ontvangen", legt Derikx uit. “De huisarts of kinderarts stuurt een verwijsbrief en aan de ouders vragen we om een goede foto te maken van de zwelling in de lies. Daarna bellen we met de ouders om de behandeldag en de narcose door te spreken.” Voorheen ging het kind eerst naar de huisarts, die bij een vermoeden van een liesbreuk naar het ziekenhuis verwees. Daar beoordeelde een kinderchirurg de liesbreuk nogmaals. De operatie werd op een andere dag gepland. Voorafgaand aan de operatie was er ook een aparte afspraak bij de anesthesist om de narcose en pijnstilling te bespreken. Derikx: “Al die losse bezoekjes aan het ziekenhuis hebben we nu dus gebundeld in 1 dag.”
De behandeldag
Chirurgen van het Kinderbuikcentrum opereren eens per maand 3 á 4 kinderen met een liesbreuk volgens dit one-stop-shop-principe. De kinderen komen vroeg in de ochtend met hun ouders naar het ziekenhuis. Tijdens een consult bekijkt de arts de liesbreuk en geeft uitleg over de operatie en het herstel daarna. Vervolgens gaat het kind met de ouders naar een ziekenhuisbed. De operatie, die onder narcose plaatsvindt, duurt ongeveer een uur. Daarna komt het kind terug op de verpleegafdeling om rustig bij te komen. Als alles goed is, gaan ouders en kind aan het einde van dezelfde dag weer naar huis. De one-stop-shop is alleen bedoeld voor kinderen ouder dan 6 maanden. Derikx: “Bij de meeste kinderen die jonger zijn vinden we het beter dat ze een nachtje in het ziekenhuis blijven vanwege eventuele bijwerkingen van de narcose.”
Twee soorten operaties mogelijk
Een liesbreuk kan geopereerd worden via een open operatie of een kijkoperatie. Bij de open operatie maakt de kinderchirurg een kleine snee in de onderbuik of lies en maakt de uitstulping van het buikvlies (de breukzak) dicht met een hechting. Bij een kijkoperatie wordt een camera ingebracht via een sneetje onder de navel en wordt de opening van de buikwand van binnenuit dichtgemaakt met een hechting die via de huid door de buikwand wordt ingebracht. Het voordeel van een kijkoperatie is dat de chirurg met de ingebrachte camera heel eenvoudig de andere lies kan controleren en een tweede liesbreuk direct kan herstellen. Sommige kinderen krijgen namelijk binnen 1 jaar een liesbreuk aan de andere kant.
Onderzoek naar beste operatiemethode
Lore de Vreeze, arts-onderzoeker bij Amsterdam UMC, doet onderzoek naar beide operatiemethoden. Wat zijn de uitkomsten van de 2 operatiemethoden? Hoe vaak is opnieuw opereren noodzakelijk en hoe zit het met complicaties? De Vreeze: “Het lijkt logisch om altijd te kiezen voor de kijkoperatie, maar wetenschappelijk is nog nooit vastgesteld of de resultaten echt beter zijn. Dit is de eerste studie om dit uit te zoeken.” Aan de studie zullen ruim 450 kinderen meedoen, de ene helft krijgt de open operatie en de andere helft de kijkoperatie. Dit wordt bepaald door loting. De Vreeze: We doen deze studie samen met chirurgen uit ongeveer 10 andere Nederlandse ziekenhuizen. Zij leren de techniek van de kijkoperatie van de chirurgen van het Kinderbuikcentrum die deze methode al goed beheersen.”
Kennis delen
De chirurgen van het Kinderbuikcentrum zien het als hun taak om hun kennis en kunde op dit gebied door te geven aan andere chirurgen, ook in het buitenland. Daarom geven zij geregeld presentaties op internationale congressen voor vakgenoten over het principe van de one-stop-shop. Ook via wetenschappelijke artikelen en zorgwebsites komen zij in contact met buitenlandse artsen die interesse hebben in deze vernieuwingen in de zorg.
Hoe ziet zo'n dag eruit? Bekijk de video:
Foto: still uit video
