Cécile Boot richt zich op kwetsbare groepen in de werkomgeving en hoe zij op een gezonde manier tot aan hun pensioen kunnen blijven werken. Steeds meer mensen met een baan komen in een kwetsbare positie terecht: ze hebben bijvoorbeeld een chronische ziekte of ze raken overbelast door het geven van mantelzorg. Boot: “Ik vind het belangrijk dat we meer kijken naar hoe iedereen het best functioneert op het werk. Dat is het geval als werk, en leven buiten werk, met elkaar in balans zijn. Hoe kan de werkplek een veilige plek worden voor mensen die een chronische ziekte hebben? Durven ze daar open over te zijn? En hoe kunnen werkgevers meedenken over het combineren van een baan met het geven van mantelzorg? Als de werknemer goed in zijn of haar vel zit, komt dat het functioneren ten goede. En aan het werk blijven is weer goed voor je gezondheid. Win-win dus!”
Mantelzorg vaak onzichtbaar
“Als de werkgever de werkplek kan aanpassen aan de behoeften van een chronisch zieke, kan dit het verschil maken tussen uitvallen of doorwerken met plezier en energie tot aan je pensioen”, zegt Boot. “Hoe kijken collega’s naar hun collega’s met een chronische ziekte en hoe is de ondersteuning op de afdeling? Stel dat iemand moeite heeft met traplopen, of met werken onder tijdsdruk. Als deze werknemer op het werk geen trap hoeft te lopen of niet onder tijdsdruk hoeft te presteren, voelt hij of zij zich krachtiger en minder kwetsbaar.”
Als werknemers mantelzorger zijn, is het volgens Boot het belangrijkste dat zij dit melden bij de leidinggevende zodat deze hen kan begeleiden. Maar het blijkt dat niet iedereen hier open over is. Boot: “Zorg voor kleine kinderen is volstrekt geaccepteerd. Er is bevallingsverlof, ouderschapsverlof en er zijn kolfruimtes. Maar mantelzorg is vaak nog onzichtbaar, hier wordt niet over gesproken. Toch is die openheid belangrijk, omdat het veel gemakkelijker is om met wat aanpassingen te voorkomen dat iemand uitvalt. Nu komt het onderwerp mantelzorg te vaak pas op tafel nadat iemand zich ziek heeft gemeld. En dat is een gemiste kans. Het zou mooi zijn als we mantelzorg op dezelfde manier kunnen beschouwen als zorg voor kinderen. Want die mantelzorg wordt alleen maar meer. Mensen blijven langer leven en hebben dan meer zorg van hun werkende familieleden en vrienden nodig.”
Wat heb je nodig?
Volgens Boot werken informele gesprekken en laagdrempelig contact tussen werknemer en leidinggevende goed. ‘Wat heb je nodig?’ moet de leidinggevende vragen. Want zowel een chronische ziekte als een mantelzorgtaak heeft consequenties voor het functioneren op het werk. De vraag is of de leidinggevende weet hoe hulp te bieden. Wie financiert een speciale stoel op de werkplek, mag je andere pauzes aanbieden? Boot zegt dat er vaak nog een groot gat is tussen organisatiebeleid en kennis bij de leidinggevende. “Hier is veel winst te behalen”, aldus Boot.
Oudere werknemers
Boot wil met haar leerstoel ook onderzoek doen naar hoe de gezondheid van oudere werknemers zich ontwikkelt in relatie tot de verhoogde pensioenleeftijd. Wat is het effect van het verhogen van de AOW-leeftijd van 65? “Dat weten we helemaal niet. Kennis daarover is wel van belang, omdat gezondheid bij pensionering een belangrijke voorspeller is van gezond ouder worden.”
”Toen de AOW-leeftijd nog 65 jaar was, werkte een kleine groep mensen ook al langer door. Denk aan mensen die hun baan te leuk vinden om te stoppen, zoals hoogleraren. En er is altijd al een groep mensen geweest die niet kán stoppen, omdat ze de inkomsten nodig hebben.” Boot maakt zich zorgen over de groei van deze laatste groep. “Er is geen vroegpensioen meer. Er zijn vergaande politieke besluiten genomen. Er gaat nu een hele grote groep doorwerken na hun 65ste jaar. Die groep kunnen we nu pas voor het eerst goed onderzoeken.”
Foto bovenaan: Adobe Stock
