Jaarlijks belanden er in Nederland 150 tot 200 baby’s met het RS-virus (respiratoir syncytieel virus) op de IC. Wereldwijd is het RS-virus de tweede doodsoorzaak bij zuigelingen. Onderzoekers van Amsterdam UMC ontdekten een antistof die beschermt tegen dit voor pasgeborenen levensbedreigende virus. Vandaag heeft de EMA een positief advies gegeven voor deze antistof, Nirsevimab. Zodra de Europese Commissie het middel goedgekeurd heeft, kan deze ingezet worden in de strijd tegen het RS-virus.

‘Deze antistof kan helpen voorkomen dat baby's een levensbedreigende infectie met het RS-virus krijgen. In Nederland is er weliswaar voldoende IC-capaciteit om deze infectie bij pasgeborenen te behandelen, een IC-opname heeft een enorme impact op kind, ouders en gezin. In minder welvarende landen zonder IC-capaciteit kan een ernstige infectie met het RS-virus bij baby’s zelfs dodelijk zijn. Het middel met deze antistof voorkomt daarmee wereldwijd veel leed en sterfte’, aldus hoogleraar intensive care voor kinderen Job van Woensel.

Onsterfelijk

Antistoffen worden gemaakt door B-cellen, dit zijn witte bloedcellen. Deze cellen herkennen een virusinfectie en reageren hierop door het maken van antistoffen. In 2007 ontdekten onderzoekers van Amsterdam UMC onder leiding van immunoloog Hergen Spits een nieuwe techniek om B-cellen onsterfelijk te maken in een kweekbakje. Zijn collega’s Tim Beaumont en Etsuko Yasuda isoleerden, gebruikmakend van deze techniek, een antistof die het RS-virus onschadelijk maakt. Daarvoor gebruikten zij het bloed van een gezonde volwassen persoon die geen last had van het virus.

Te vroeg geboren kinderen

De licentie van dit onderzoek is vijftien jaar geleden overgedragen aan het farmaceutische bedrijf Astra Zeneca. Na het nodige vervolgonderzoek en enkele klinische trials werd vandaag door EMA, het Europese Geneesmiddelenbureau, een voorlopige goedkeuring voor de antistof gegeven. Zodra de Europese Commissie goedkeuring geeft, komt het medicijn op de markt. ‘Wij hopen dan dat de antistof in eerste instantie snel wordt gegeven aan kinderen met het hoogste risico op een ernstig beloop van een infectie met het RS-virus. Dit zijn te vroeg geboren baby’s en baby’s met aangeboren afwijkingen’, aldus Tim Beaumont, onderzoeker aan Amsterdam UMC.‘Maar ook gezonde, voldragen baby’s kunnen heel ernstig ziek worden van dit virus. Uiteindelijk hebben alle pasgeborenen baat bij preventieve behandeling met Nirsevimab.’

Update april 2024:
Tijdens de presentatie van de Voorjaarsnota maakte het kabinet bekend geld vrij te maken om vanaf 2025 alle baby’s een RS-vaccin te kunnen aanbieden. Eerder adviseerde de Gezondheidsraad al om alle kinderen in hun eerste levensjaar via het Rijksvaccinatieprogramma bescherming aan te bieden tegen het RS-virus.

Fotografie: Adobe Stock