KWF heeft in totaal 43,7 miljoen euro toegekend aan onderzoeken naar kanker. Ruim een kwart daarvan gaat naar projecten van Amsterdam UMC Cancer Center Amsterdam. Hier bovenop gaat 2,3 miljoen euro onderzoeksgeld van KWF en de Hartstichting naar Amsterdam UMC Cancer Center Amsterdam en drie andere centra voor onderzoek naar het voorkomen van hartschade bij lymfeklierkankerpatiënten.

Twee projecten van Hanneke van Laarhoven kunnen op een belangrijke bijdrage rekenen. Maar liefst 1,8 miljoen euro gaat naar de TRAP-2-studie. Van Laarhoven: “Dit is een multi-center translationeel onderzoek in Nederland waarbij we biomarkers ontwikkelen om in een vroeg stadium het effect van medicijnen – trastuzumab en pertuzumab - te kunnen voorspellen voor mensen met slokdarmkanker die behandeld worden met chemotherapie en bestraling. We zijn al bezig met de gerandomiseerde studie, TRAP-2, om te zien of het toedienen van deze medicijnen bij chemotherapie en bestraling betere resultaten geeft dan alleen chemotherapie en bestraling. Met de toekenning van KWF willen we beter begrijpen waarom deze behandeling wel of niet werkt.”

Kwaliteit van leven

Ook kreeg Van Laarhoven ruim een miljoen euro voor onderzoek naar het effect van een beweeg- en dieetinterventie op de kwaliteit van leven bij patiënten met ongeneeslijke slokdarm- en maagkanker. Ook over deze subsidie is de onderzoeker erg enthousiast: “Er is vrijwel geen goed onderzoek te vinden om adviezen over voeding en beweging op te baseren, specifiek voor mensen met uitgezaaide slokdarm- en maagkanker. En je wil mensen niet opzadelen met dieet- en beweegadviezen als het niet werkt. In zijn algemeenheid weten we wel dat bij patiënten met kanker voldoende eiwitten eten en bewegen kunnen helpen. Tegelijk weten we dat dit voor patiënten moeilijk in praktijk te brengen is. Helpt het als je mensen goed begeleidt met een fysiotherapeut en ondersteuning biedt van een diëtist? Gaan ze zich dan fitter voelen en krijgen ze een betere kwaliteit van leven? Dat is wat we gaan onderzoeken.”

Ruim 1 miljoen euro

Aan twee andere projecten werd eveneens ruim een miljoen euro toegekend. Desirée Bongard krijgt de bijdrage voor haar studie naar herbestraling met en zonder warmtebehandeling na een borstkankeroperatie. David Noske kreeg financiering voor zijn onderzoek naar RNA-profielen uit bloedplaatjes voor het herkennen van groei van hersentumoren.

Vertaling naar patiënten

De onderzoeken die KWF financiert beslaan de hele breedte van het kankeronderzoek, onderverdeeld in 5 categorieën. In 4 daarvan zijn projecten van Amsterdam UMC Cancer Center Amsterdam gehonoreerd. Bovengenoemde onderzoeken vallen onder Development: het vertalen van inzichten naar de patiënt. In die categorie zijn ook de onderzoeken gehonoreerd van Rogier Voermans (naar radiofrequente ablatie van de galwegen voor kwaadaardige galwegobstructie bij patiënten met ongeneeslijke galwegkanker) en van Markus W Hollmann (de SPACE-PAIN pilotstudie naar psilocybine als behandeling voor zenuwpijn als gevolg van chemotherapie).

Slimme technieken

In de categorie Exploratie, fundamenteel laboratoriumonderzoek, gaan de onderzoeksgelden naar projecten van Jeroen Guikema, Lotte Winde, Sandra van Vliet, Ellen Smets, Jan Paul Medema en Arjan Griffioen. In de categorie Palliatieve zorg is het TIRELESS-onderzoek van Hans Knoop gehonoreerd. In de categorie Smart Measurement (nieuwe en slimme monitoringtechnieken), tenslotte, kreeg Pieter Tanis 750.000 euro voor zijn onderzoek naar het voorspellen van longafwijkingen bij patiënten met colorectaalcarcinoom met behulp van deep learning.

2,3 miljoen van KWF en Hartstichting

Naast de toekenningen van KWF was er een toekenning van 2,3 miljoen van KWF Kankerbestrijding en de Hartstichting. Hiermee gaan hoofdonderzoekers Anna van Rhenen (hematoloog, UMC Utrecht) en Marijke Linschoten (arts-onderzoeker cardiologie, Amsterdam UMC) samen met stichting Hemato-Oncologie voor Volwassenen Nederland (HOVON) en de Dutch Cardiovascular Alliance (DCVA) de komende 5 jaar onderzoeken of hartschade bij lymfeklierpatiënten is te voorkomen door patiënten het bestaande medicijn dexrazoxaan toe te dienen voordat zij chemotherapie krijgen.

Hieronder de projecten van Amsterdam UMC:

  • Pieter Tanis: Voorspelling van longafwijkingen met deep-learning bij patienten met colorectal carcinoom (€ 755.480,00)
  • Hans Knoop: TIRELESS – Cognitieve gedragstherapie voor vermoeidheid bij kanker passend maken voor implementatie bij patiënten met kanker in de palliatieve fase (€ 345.730,05)
  • Jeroen Guikema: Identificatie van nieuwe therapeutische strategieën die aangrijpen op groeifactor signalen in het beenmerg van multiple myeloom patiënten (€ 740.290,00)
  • Jan Paul Medema: De rol van de extracellulaire matrix in regeneratie en tumorvorming in de darmen (€ 412.623,80)
  • Ellen Smets: Informatie op maat voor iedere patiënt (€ 592.900,70)
  • Rogier Voermans: Radiofrequente ablatie (RFA) van de galwegen voor kwaadaardige galwegobstructie bij patiënten met ongeneeslijke galwegkanker (€ 444.760,80)
  • Hanneke van Laarhoven: TRAP-2: biomarkeronderzoek naar de werkzaamheid van toevoeging van TRAstuzumab en Pertuzumab aan neoadjuvante chemoradiatie bij HER2 tot overexpressie brengend slokdarmadenocarcinoom (€ 1.810.352,00)
  • Hanneke van Laarhoven: Het effect van een beweeg- en dieetinterventie op kwaliteit van leven bij patiënten met ongeneeslijke slokdarm- en maagkanker (€ 1.047.322,20)
  • Markus W Hollmann: Psilocybine als behandeling voor chemotherapie-geïnduceerde zenuwpijn - de SPACE-PAIN pilot studie (€ 261.385,70)
  • Sandra van Vliet: De rol van FUT9 in de anti-tumor immuunactiviteit in dikkedarmkanker (€ 545.827,00)
  • Arjan Griffioen: VICI: Het overwinnen van kanker met behulp van immuuntherapie door het wegnemen van de bloedvat barrière (€ 908.857,10)
  • Lotte de Winde: Nieuwe behandelingen voor patiënten met agressieve lymfeklierkanker die de tumor-bevorderende functie van fibroblasten in de lymfeklier remmen (€ 611.399,0)
  • Desirée van den Bongard: Herbestraling met en zonder hyperthermie na operatie: Bijwerkingen, kwaliteit van leven en overleving bij patiënten met terugkeer van borstkanker (€ 1.004.451,08)
  • David Noske: RNA-profielen uit bloedplaatjes voor het herkennen van tumorprogressie in glioblastomen (€ 1.125.012,80)
  • Sybren Meijer: Tumor-imuunsysteem interactie analyse in pathologie beelden met kunstmatige intelligentie voor betere selectie van immuuntherapie respons bij slokdarm en maagkanker patiënten (€774.864,-)
  • Nicolas Leveille: Een nieuwe therapie voor leverkanker (€598.796,-)
  • BRAINS (consortium van onderzoekers uit Amsterdam UMC, NKI, UMCU, LUMC en MC Haaglanden): Bevacizumab voor cerebrale RAdiatie geInduceerde NecroSe - klinische respons en kosteneffectiviteit (2,9 miljoen)

Fotografie: Shutterstock