Studenten van de stichting Heart to Handle haalden meer dan een ton op voor onderzoek dat mensen met een verhoogde kans op hartfalen wil opsporen voordat het te laat is. Ze kregen dat voor elkaar door binnen een maand 2750 kilometer door Europa te fietsen.

“Een indrukwekkende prestatie van deze studenten. Dit had ik niet verwacht in deze coronatijd”, zegt cardioloog Ahmad Amin. Hij leidt samen met cardiologiehoogleraar Yigal Pinto een onderzoek naar de erfelijke hartziekte DCM. Die afkorting staat voor gedilateerde cardiomyopathie, wat betekent dat het hart vergroot is en daardoor minder goed bloed kan rondpompen. Artsen spreken dan van hartfalen. Patiënten met DCM kunnen snel achteruit gaan en al op vrij jonge leeftijd overlijden.

Boosdoener is een kleine verandering in de genen die de aanmaak van het eiwit titine regelen. “Titine zorgt voor kracht en structuur van je spieren – en het hart is ook een spier. Als je deze genetische variatie hebt, dan maakt je lichaam veel minder titine aan. Daardoor krijg je makkelijker hartfalen.”

Tikkende tijdbom

Ongeveer 3 procent van de bevolking heeft deze genetische variatie en loopt onbewust rond met een tikkende tijdbom die hartfalen heet. Maar die bom gaat niet zomaar af, vertelt Amin. “Er zijn bepaalde stressoren (zaken die stress veroorzaken, red.) die de boel in gang zetten. Bij mensen met een variatie in het titine-gen verhogen deze stressoren de kans op hartfalen met 20 procent. Denk bijvoorbeeld aan zwangerschap of veelvuldig alcoholgebruik.”

De groep van Amin en Pinto zoekt uit welke stressoren het meeste risico geven op hartfalen. “Als we die kennen, kunnen we met gerichte adviezen en behandelingen voorkomen dat mensen zo hard achteruit gaan.” Het geld dat de studenten van Heart to Handle doneerden, zal hiervoor worden ingezet.

Recordbedrag

De studies passen helemaal bij de doelstellingen van de stichting, die in 2014 is opgezet door Daphne Koolen – zij verloor op 20-jarige leeftijd haar vader door een hartstilstand. Elk jaar kiezen studenten van wisselende universiteiten een studie uit die te maken heeft met het voorkómen van hart- en vaatziekten. Dit jaar was het de beurt aan studenten uit Leiden en Groningen, die een recordbedrag van 100.229 euro bij elkaar fietsten voor Amsterdam UMC.

Tekst: Irene van Elzakker