De overlevingskansen voor kankerpatiënten variëren enorm. Miedema: “We wilden zien of we met een wiskundige berekening een voorspelling hierover konden doen. De rekenmethode is gebaseerd op diversiteit in genetische veranderingen in een kanker. Het model wat we ontwikkelden, berekent op basis van één meting de genetische diversiteit in een tumor. Hierdoor is een grootschalige data-analyse mogelijk.”
37 kankersoorten onder de loep
De onderzoekers pasten de methode toe op data van meer dan 10.000 tumoren van 37 kankersoorten. Naarmate de genetische diversiteit toenam, verslechterden de overlevingskansen. Miedema legt uit: “De genetische diversiteit bleek voorspellend voor de overlevingskansen binnen de meeste soorten kanker. Daarom keken we bij al die 37 soorten kanker wie na vijf jaar nog in leven was, of wat de progressie was na twee jaar. Hierdoor konden we concluderen dat de prognose voor patiënten met bijvoorbeeld slokdarmkanker veel slechter is dan voor patiënten met schildklierkanker.”
Evolutietheorie
Miedema vervolgt: “Hoe een tumor zich ontwikkelt, kunnen we begrijpen met de evolutietheorie. Volgens de evolutietheorie heeft de best aangepaste, de beste kans op overleving. Op kleinere schaal werkt het ook zo. Hoe beter een tumor zich kan aanpassen aan een nieuwe omgeving, hoe groter de kans dat een tumor zich kan handhaven en uitbreiden. In een genetisch diverse tumor is de kans simpelweg groot dat één van de cellen zich kan aanpassen en voor nageslacht zorgt. Een grote genetische diversiteit is dus slecht nieuws helaas voor de patiënt.”
Het onderzoek is 27 mei 2021 gepubliceerd in Nature Communications.
