Drie jonge wetenschappers van Amsterdam UMC hebben een Off Road subsidie gekregen van ZonMw. Met deze bijzondere subsidie kunnen zij onderzoek doen buiten de gebaande paden. De hoop is dat daaruit nieuwe inzichten en onverwachte doorbraken voortkomen.

Het bijzondere aan de Off Road subsidie is dat vooronderzoek niet nodig is én dat ZonMw niet kijkt naar eerdere prestaties van de onderzoeker. Centraal staat het onconventionele idee. Het gaat om fundamenteel onderzoek dat aan het begin staat van de ontwikkeling van nieuwe kennis en waarvan het eindresultaat niet te voorspellen is. Van de twaalf beurzen gingen er drie naar onderzoekers van Amsterdam UMC:

Callista Mulder (afdeling Verloskunde & Gynaecologie): De biologische klok in zaadcelvorming

Zaadcelvorming verloopt volgens een strak tijdsschema. Maar het is onbekend hoe dat schema zich verhoudt tot de biologische klok van het dag-nachtritme. Met een nieuwe microscopietechniek gaat Mulder bestuderen hoe de biologische klok de opeenvolgende stappen van zaadcelvorming aanstuurt. Met deze informatie kunnen mogelijk nieuwe vruchtbaarheidsbehandelingen ontwikkeld worden voor mannen.

Anouk Schrantee (afdeling Radiologie en Nucleaire geneeskunde): Het rustende brein: hoe neurometabolisme ten grondslag ligt aan fluctuaties in het hersennetwerk

Meer dan 80% van de energie die naar de hersenen gaat, wordt besteed aan het brein in rust. We weten dat afzonderlijke hersengebieden dezelfde patronen laten zien van activiteit en dat deze gebieden samenwerken – ze zijn functioneel verbonden. Deze zogeheten ‘functionele verbindingen’ lijken afwijkend te zijn bij mensen met neuropsychiatrische stoornissen.
Met behulp van een nieuw MRI-protocol gaat Schrantee de relatie onderzoeken tussen de energiehuishouding in de hersenen (neurometabolisme) en functionele verbindingen. Zij wil uiteindelijk te weten komen hoe niet goed werkende verbindingen kunnen worden hersteld met medicatie of therapieën die een effect hebben op de energiehuishouding in de hersenen.

Jung-Chin Chang (Tytgat instituut): Leren van muizen: stopt jeuk bij leverziekten met goede gal?

Een verminderde afvoer van gal veroorzaakt ondraaglijke jeuk bij veel patiënten met leverziekten, maar niet bij muizen. Dat komt omdat de gal van muizen veel minder giftig is dan die van mensen. Chang gaat onderzoeken of deze minder ‘toxische’ gal muizen beschermt tegen jeuk. De kennis die hij hierbij opdoet, wil hij gebruiken om jeukmodellen voor leverziekten bij de mens te ontwikkelen.