Commerciële armrobots worden steeds vaker ingezet bij revalidatie van patiënten die een beroerte hebben gehad. Ongeveer 80% van deze patiënten heeft problemen met de armfunctie. De armrobots worden gezien als een oplossing voor onder andere financiële en personele tekorten in de gezondheidszorg die ook spelen in de armrevalidatie van patiënten die een beroerte hebben gehad. Resultaten uit wetenschappelijk literatuuronderzoek, geleid door Amsterdam UMC, laten echter zien dat de armrobots de patiënten niet helpen bij het verbeteren van hun armfunctie. Dit onderzoek is gepubliceerd in het vaktijdschrift Neurology.

Een verminderde armfunctie bij patiënten die een beroerte hebben gehad, zorgt voor problemen met dagelijkse handelingen. Dat heeft een negatief effect op hun kwaliteit van leven. “In Nederland worden de armrobots nauwelijks gebruikt, maar in andere landen in Europa en vooral landen als China, Japan, India, Zuid-Korea en Noord-Amerika worden armrobots steeds meer gezien als de oplossing voor de financiële en personele tekorten binnen de revalidatie na een beroerte. Ons onderzoek laat zien dat deze oplossing geen toegevoegde waarde heeft bij het terugkrijgen van arm- en handvaardigheden na een beroerte”, aldus Gert Kwakkel, hoogleraar Neurorevalidatie bij Amsterdam UMC en leider van het onderzoek dat samen met collega’s uit Zwitserland en Italië werd uitgevoerd.

Gert Kwakkel

Het blijkt dat de zorgkosten door aanschaf van een robot alleen maar hoger worden dan bij een reguliere behandeling met een fysio- of ergotherapeut
Gert Kwakkel
Hoogleraar Neurorevalidatie

Geen verbetering

De onderzoekers analyseerden 90 studies met de gegevens van meer dan 4.000 patiënten die met of zonder hulp van armrobots revalideerden na een beroerte. De resultaten van het onderzoek laten zien dat dat, ondanks een kleine verbetering van ongeveer 3% in spier- en armfunctie, niet resulteert in een verbetering van arm-handvaardigheid. Verder blijkt dat de zorgkosten door aanschaf van een robot alleen maar hoger worden dan bij een reguliere behandeling met een fysio- of ergotherapeut. “Onze bevindingen leveren een robuust bewijs op. Dit bewijs is onafhankelijk van het type robot dat men heeft gebruikt, het aantal gewichten dat de robot controleert, de kosten en extra functies - zoals displays met virtuele games - die men heeft toegevoegd aan de robotarm. Met de data van meer dan 4.000 patiënten en duizenden behandelingen, zouden we de aanwezigheid van een positief effect van de armrobots wel hebben kunnen aantonen. Dat dat niet is gebeurd, suggereert dat de armrobots meer een hype zijn dan een daadwerkelijke oplossing”, zegt Kwakkel..

Beter begrijpen

“We zagen dat de armrobots met de tijd een enorme ontwikkeling zijn doorgegaan maar dat zij, ondanks verbeteringen in de technologie, geen enkele verbetering voor patiënten hebben opgeleverd over de afgelopen twee decennia. Ondanks dat de robots steeds vaker gebruikt worden, ontbreekt het bewijs dat ze effectief zijn, terwijl ze bij aanschaf veel geld kosten. Robots die de arm- en handfunctie volledig kunnen overnemen door gebruik te maken van een interface die direct of indirect vanuit de hersenen wordt aangestuurd, lijken kansrijker te zijn wanneer het gaat om terugkrijgen van belangrijke functies zoals grijpen en reiken. Maar deze laatste ontwikkeling staat nog volledig in haar kinderschoenen. Vooralsnog zal toekomstig onderzoek op het gebied van de revalidatie-robotica zich meer moeten gaan richten op het beter begrijpen van hoe patiënten met een beroerte leren hun vaardigheid terug te krijgen”, concludeert Kwakkel.

Lees de hele studie in het wetenschappelijke tijdschrift Neurology

Foto: shutterstock en Amsterdam UMC (portret)