“Als een werknemer de diagnose kanker krijgt, kunnen werkgevers de neiging hebben om zoiets te zeggen als: ‘Neem je tijd, doe rustig aan. Neem maar contact met ons op als je daaraan toe bent.” Goed bedoeld, maar volgens onderzoeker Greidanus is dit het slechtste begin om het gesprek aan te gaan. Je creëert direct afstand.
Goed bedoelde verwaarlozing
Greidanus, die bij Amsterdam UMC promoveert op de rol van de werkgever bij terugkeer naar werk na de diagnose kanker, omschrijft het als volgt: “Wij noemen het: goed bedoelde verwaarlozing. Een werknemer, die al onzeker kan zijn over zijn vermogen om terug te keren op werk, kan nog meer gaan twijfelen over zijn kunnen. Kan ik straks wel terugkeren op mijn oude niveau? En willen ze me nog wel terug?”
Greidanus: “Werk biedt structuur. Veel mensen ervaren dat als een gemis, als het wegvalt. Daarnaast heb je collega’s. Dat zijn belangrijke sociale contacten. Natuurlijk verschilt het per persoon en situatie wat iemand nodig heeft. Maar de aanname dat iemand met kanker behoefte heeft aan afstand van werk, is niet altijd juist.”
Hoe moet het dan? Greidanus schetst een ander verloop van zo’n eerste gesprek tussen werknemer en leidinggevende: “Mochten de emoties tijdens het eerste gesprek te hoog zitten, kan je bijvoorbeeld over één of twee weken verder praten over iemands wensen en behoeften. Wil je collega’s informeren? En hoe? Wil je je werk blijven doen, of (deels) overdragen? Hoe houden we contact als je straks afwezig bent vanwege je behandeling? Wil je op de hoogte blijven van zaken rondom werk? En hoe?”
Handvatten en tips
Greidanus wil werkgevers concrete handvatten geven zodat ze beter weten hoe ze dit soort gesprekken moeten voeren. Hij ontwikkelde een website over goed werkgeverschap bij kanker, speciaal voor werkgevers. Daar komen vier fasen aan bod: de diagnose, de behandeling, het plannen van de terugkomst, en de terugkomst plus de lange termijn. Voor elke fase biedt de website tips voor werkgevers. Achter elke tip zit uitleg, interactieve filmpjes en praktische checklists voor een goed gesprek.
“De video´s zijn interactief”, zegt Greidanus. “De werkgever kan tijdens het filmpje kiezen uit verschillende opties. Zo kunnen de valkuilen voor bepaalde gesprekken worden bekeken, of een voorbeeld van een goed gesprek. Ook kan de werkgever kiezen voor een bepaald ‘type’ werknemer. Elke werknemer heeft namelijk een andere benadering van de werkgever nodig.”
Ook zijn er checklists die werkgevers kunnen gebruiken tijdens een gesprek. Zo’n checklist geeft structuur aan het gesprek en suggesties voor concrete onderwerpen om te bespreken.” De website is samengesteld met hulp van werkgevers, werknemers met een diagnose kanker en bedrijfsartsen gespecialiseerd in oncologie. Zij hebben bij de ontwikkeling aangegeven welke uitleg en tips werkelijk van pas komen.
Meedoen?
Greidanus is op zoek naar individuele werkgevers die de website in de praktijk willen uitproberen. Hij is benieuwd naar hun bevindingen. Zijn de onderdelen nuttig, en wat zou er nog beter kunnen? Met hun bevindingen kan hij de website verder verbeteren. “Tientallen werkgevers hebben zich al aangemeld en de eerste reacties zijn erg positief.”
Werkgevers die willen bijdragen aan goed werkgeverschap bij kanker, kunnen zich hier aanmelden. Ze krijgen na aanmelding direct toegang tot de website.
Het onderzoek van Greidanus wordt gefinancierd door KWF Kankerbestrijding en is een samenwerking met de Universiteit Maastricht.
Tekst: Edith van Rijs
Foto: Amsterdam UMC
