In de studie is weefsel van zowel muizen als menselijk weefsel bestudeerd, voor en na inspanning. "Het idee dat we het verouderingsproces kunnen omkeren, is iets dat lang als sciencefiction werd beschouwd. Onze bevindingen stellen ons in staat om veel meer te begrijpen over het verouderingsproces", zegt Riekelt Houtkooper, hoogleraar bij het laboratorium Genetische Metabole Ziekten van Amsterdam UMC. "We gingen er lang vanuit dat bepaalde gebreken gewoon horen bij het ouder worden, maar dit hoeft niet waar te zijn. Door meer te begrijpen over wat er in het lichaam gebeurt bij het ouder worden, kunnen we kijken naar nieuwe manieren om in te grijpen in het verouderingsproces", zegt Georges Janssens, eerste auteur van de publicatie en senior onderzoeker bij Amsterdam UMC.
Puzzelstukje
In de afgelopen jaren heeft laboratoriumonderzoek aangetoond dat we ouderdomsziekten mogelijk kunnen tegengaan door in te grijpen in de fundamentele processen die leiden tot veroudering. Een voorbeeld hiervan is de verstoring van het metabolisme, ook wel stofwisseling genoemd. Door wetenschappelijk onderzoek is bekend dat ons metabolisme verandert bij het ouder worden, maar er is ook nog veel onbekend. "We wilden met ons puzzelstukje weer nieuwe kennis toevoegen aan de atlas over de werking van het verouderingsproces. In onze studie focusten we ons op lipiden, omdat die een belangrijk onderdeel zijn van onze voeding en cruciaal voor het functioneren van onze lichaamscellen. Specifieke lipiden vormen het membraan van cellen: de celwand", zegt Houtkooper.
Eén uur lichaamsbeweging per dag
Om tot deze nieuwe kennis te komen, onderzochten de onderzoekers eerst hoe de samenstelling van vetten bij muizen verandert naarmate ze ouder worden. Ze keken naar tien verschillende weefsels, waaronder spieren, nieren, lever en hart. Het viel op dat één type lipide, de bis(monoacylglycero)fosfaten oftewel BMP's, verhoogd waren in alle weefsels van de oudere dieren. Houtkooper: “Voor ons als onderzoekers een teken dat een ophoping van deze lipiden optreedt bij het ouder worden. Daarom hebben we het onderzoek vervolgd bij mensen en ook daar vonden we deze ophoping van BMP's in het spierweefsel van oudere mensen. Om uit te vinden of deze ophoping gewoon ‘hoort’ bij het ouder worden of verminderd kan worden, hebben we gekeken of het niveau van BMP's afneemt na één uur lichaamsbeweging per dag. Dat bleek zo te zijn. In de spierbiopten van de actieve deelnemers is minder ophoping van BMP te zien, en dat kan duiden op de mogelijkheid om in dit proces in te kunnen grijpen.”
Verminderen ouderdomsklachten
De resultaten van dit onderzoek zijn een belangrijke nieuwe stap in een beter begrip van het verouderingsproces. Vervolgonderzoeken zullen erop gericht zijn om inzicht te krijgen in de manier waarop BMP’s bijdragen aan veroudering. Ook willen de onderzoekers beter begrijpen hoe dit proces door fysieke inspanning of op andere manieren te beïnvloeden is, om zodoende ouderdomsklachten te verminderen.
Foto: Shutterstock
