Darmkanker is niet één ziekte maar eigenlijk een verzameling van verschillende typen kanker. Louis Vermeulen zag in zijn laboratorium dat er darmtumoren zijn die op eigen houtje, zonder hulp van andere factoren, groeien en zeer snel kunnen uitzaaien. Het gaat om een soort darmkanker met een slechte uitkomst die ook relatief ongevoelig is voor de huidige behandelingen. Ongeveer 30% van alle darmkankerpatiënten heeft deze soort kanker.
Niche
De kankercellen van dit darmkankertype lijken hun eigen omgeving te creëren waarin zij ongebreideld kunnen delen, een zogenaamde niche. Een niche is normaal gesproken de omgeving die een stamcel ondersteunt, maar komt ook voor in kanker. Meestal worden deze kankerniches gevormd door steunweefselcellen in de tumor. Dat tumorcellen zélf de niche kunnen vormen is een nieuwe hypothese. Vermeulen noemt dit kopieergedrag van de kankercellen ‘nimicry’, een samensmelting van niche en mimic (nadoen).
Signalen
“Het zou een gemene truc zijn als deze cellen inderdaad een niche nadoen”, zegt Vermeulen. “Ze kunnen hierdoor onafhankelijk van signalen van de omgeving blijven delen en groeien. Als het klopt, zou dit een groot aantal klachten en verschijnselen van patiënten met deze soort darmkanker verklaren. Met dit onderzoek wil ik beter begrijpen hoe deze meest agressieve kanker groeit. En onderzoeken of het bij patiënten inderdaad zo werkt als we nu op basis van proeven in het laboratorium hebben bedacht.” Het nadrukkelijke doel van het onderzoek is om de signalen te achterhalen die betrokken zijn bij het ondersteunen van de kankercellen om zo betere behandelingen te ontwikkelen.
Hoewel het een persoonlijke beurs is, zegt Vermeulen, die verbonden is aan zowel Amsterdam UMC als het Oncode Instituut. “Ons onderzoek is multidisciplinair en echt teamwork. Het is dan ook een mooie bekroning voor de hele onderzoeksgroep.”
De Consolidator Grant is bedoeld voor onderzoekers die 7 tot 12 jaar geleden zijn gepromoveerd. Met de subsidie kunnen de onderzoekers zich verder ontwikkelen als onafhankelijk en vooraanstaand onderzoeksleider.
Lees hier het persbericht van ERC over alle grants.
Foto: Dirk Gillissen
