Acht examencommissies van de opleiding geneeskunde willen ruimere juridische mogelijkheden om studenten te kunnen verwijderen van de opleiding bij stelselmatig onprofessioneel gedrag. Hierover is een artikel gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. Het gaat om een zeer beperkt aantal gevallen van 'moreel laakbaar gedrag', waarbij zelfs na extra begeleiding en bijsturing vanuit de opleiding geen verbetering te zien is.

Sinds 2010 kunnen opleiders gebruik maken van het Iudicium Abeundi (kortweg: IA). Dat houdt in dat een student de studie moet staken omdat hij vanwege bepaalde gedragingen of uitlatingen ongeschikt wordt geacht voor de opleiding. Maar IA blijkt juridisch erg lastig. Als strikte voorwaarde moet de opleider namelijk aantonen dat een student de veiligheid van de patiënt in het geding heeft gebracht. Dat maakt de wet in de praktijk onuitvoerbaar, stelt Amsterdam UMC-hoogleraar Mario Maas, voorzitter van de landelijke examencommissies geneeskunde. “Want wij zullen nooit toestaan dat dergelijke momenten plaatsvinden”, zegt hij in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.

Uitzonderlijke gevallen

Marianne Mak-van der Vossen promoveerde in 2019 op onderzoek naar onprofessioneel gedrag van geneeskundestudenten en was jarenlang coördinator Professioneel Gedrag bij Amsterdam UMC. Zij maakte de definitie van onprofessioneel gedrag inzichtelijk door vier hoofdthema's te onderscheiden: Inzet, Integriteit, Interactie, Introspectie. Mak-Vossen constateerde in haar onderzoek dat zo'n 5 procent van de studenten wel eens een onvoldoende scoort op een van deze aspecten. Slechts in uitzonderlijke gevallen leert een student daar niet van en komt hij niet tot een ander inzicht.

Christa Boer, vice-decaan van de faculteit der geneeskunde VU Amsterdam zegt hierover in de Volkskrant: “Wat het zo lastig maakt om deze studenten weggestuurd te krijgen, is dat het afleren van onprofessioneel gedrag wordt gezien als onderdeel van het leertraject. Het is de verantwoordelijkheid van de opleiding om dit te herstellen. Dan kom je dus in een soort loop terecht, want dat herstellen lukt soms niet en tegelijkertijd is er onvoldoende bewijs voor dossieropbouw.”

Meer informatie

In het NOS journaal is uitgebreid aandacht besteed aan dit onderwerp. Het artikel in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde is van 7 - 14 juni 2022 gratis te lezen.

Foto: Shutterstock