Patiënten met covid-19 in ziekenhuizen die chloroquine of hydroxychloroquine kregen, waren slechter af dan ziekenhuispatiënten die dit niet kregen. Onderzoekers van o.a. Amsterdam UMC stelden dit vast door de uitkomsten van coronapatiënten van 9 Nederlandse ziekenhuizen te vergelijken in de COVID-Predict database. Infectioloog Edgar Peters: “Dit bevestigt de uitkomst van de internationale RECOVERY-studie waaruit ook blijkt dat het middel niet werkt.”

In Nederland werd vanaf maart tot half mei landelijk geadviseerd om te overwegen (hydroxy)chloroquine te starten bij een bewezen coronavirusinfectie. Uit studies gedaan in het laboratorium leek het reumamiddel namelijk te helpen tegen het coronavirus. Veel ziekenhuizen volgden dit advies op en gaven al hun patiënten het middel, anderen kozen ervoor eerst meer onderzoek af te wachten over het middel. De vergelijkende studie van Amsterdam UMC en anderen geeft duidelijkheid en is recent gepubliceerd op MedRxiv. Op 13 oktober is het onderzoek gepubliceerd in het blad Clinical Microbiology and Infection.

Uitkomsten vergelijken in COVID-Predict database
Hoe het de patiënten in deze Nederlandse ziekenhuizen verging, is vastgelegd in de COVID-Predict database. Hierdoor is een unieke situatie ontstaan waardoor de onderzoekers in de database konden kijken naar uitkomsten tussen ziekenhuizen die óf wel, óf niet het middel gebruiken. Peters over de studie: “Alle patiënten in een bepaald ziekenhuis zijn hetzelfde behandeld, dus niet alleen patiënten die bijvoorbeeld ernstiger ziek waren. Als we corrigeren voor mogelijke verschillen in patiënteigenschappen als leeftijd en geslacht en ernst van ziekte in de ziekenhuizen, bleek dat er geen verschil was in uitkomst met of zonder (hydroxy)chloroquine.”

Edgar Peters
Edgar Peters

Controverse over het middel
Er is momenteel in de medische wereld, maar ook in de maatschappij en politiek, veel discussie over het gebruik van chloroquine en hydroxychloroquine. Deze studie biedt zekerheid omdat er geen sprake is van indicatie-bias, wat bij veel andere studies naar dit middel wel zo is. Indicatie-bias is een effect dat ontstaat doordat artsen sommige mensen wel en sommige mensen niet behandelen. Bijvoorbeeld dat artsen beslissen om patiënten die zieker zijn juist wel medicatie geven, of juist niet als ze teveel complicaties van het middel verwachten. Deze selectie kan de uitkomst sterk beïnvloeden. In de Nederlandse studie was er door uitkomsten van ziekenhuizen onderling te vergelijken minder kans op indicatie-bias en worden de resultaten betrouwbaarder. Dit onderzoek bevestigt de uitkomst van de RECOVERY-studie die op een andere manier tot deze conclusie is gekomen.