Wie in Suriname artsen en verpleegkundigen helpt met de zorg aan coronapatiënten, ziet inspirerende initiatieven. Dat merkten artsen van Amsterdam UMC die de afgelopen maanden in Suriname hebben gewerkt om te helpen én te leren. “De manier waarop men in Suriname met minder middelen de moed erin hield, vond ik inspirerend”, zegt tropenarts Bram Goorhuis, die een paar weken in Paramaribo heeft gewerkt.

Inmiddels is een tiental Amsterdamse artsen een tijdje in Suriname aan de slag gegaan. Het is een initiatief van SU4SU Surinamers voor Suriname van drie lokale bedrijven. Ook het Radboudumc was hierbij betrokken. Die organisaties hebben een covid-19 fonds opgericht om Suriname te helpen de best mogelijke zorg te bieden aan de patiënten. De uitwisseling van de Nederlandse artsen is onderdeel daarvan.

Voor de volle 100 procent

Joost Wiersinga
Joost Wiersinga

Ook Joost Wiersinga, hoogleraar infectieziekte en hoofd covid-zorg van Amsterdam UMC, was twee weken in Suriname. “Als afdeling infectieziekten van Amsterdam UMC hebben we gezegd dat we hier graag en voor de volle 100 procent aan meewerken. Er zijn in Suriname maar enkele internisten en zij organiseren voor een groot deel de covid-zorg, zowel de alledaagse klinische als de logistieke kant. Een van hen, Lycke Woittiez, is bij ons opgeleid dus de lijntjes zijn kort. Ik zag van dichtbij hoe ongelofelijk hard zij werken, gewoon altijd dienst en dat al maanden lang.” Goorhuis vult aan: ”We hadden in Nederland al de nodige ervaring opgedaan in de behandeling van deze nieuwe ziekte, dus we hoopten deze ervaring met onze collega's in Suriname te delen.”

Er even tussenuit

Beide artsen vonden het persoonlijk een fantastisch initiatief. “Ik denk dat we echt een bijdrage konden leveren. Ook was het fijn om na al die maanden covid-zorg in Amsterdam UMC er even tussenuit te zijn”, zegt Wiersinga. Voor Goorhuis speelt mee dat hij als internist op het Tropencentrum van Amsterdam UMC werkt. “Als er iemand moet meewerken aan het leveren van zorg in de tropen, dan ben ik dat wel als tropenarts.”

Hoe ging de covid-zorg in Suriname?
Wiersinga: “Het is leerzaam om te zien hoe een ander land de covid-epidemie aanpakt. Echt anders. In Paramaribo is een apart ziekenhuis alleen voor covid. Daar werkten wij. Het academisch ziekenhuis van het land heeft een unit voor de complexe gevallen. De drempel om iemand op te nemen, is laag en de gemiddelde ligduur is veel langer; dit was om te voorkomen dat geïnfecteerde personen anderen konden besmetten.”

Merkte je veel van corona op straat?
Wiersinga: “Het viel me op dat iedereen in alle binnenruimtes standaard een mondkapje droeg, daar werd niet moeilijk over gedaan. Bij alle winkels werd standaard je temperatuur gemeten en moest je je handen desinfecteren. Bij binnenkomst in het land volgde een strenge gezondheidscheck op de luchthaven, je moest een recente negatieve coronatest overhandigen.
“De lockdown in Suriname was streng, na 20 uur ’s avonds mocht je niet meer op straat komen. Het verhaal ging dat als je toch gesignaleerd werd, de politie je kun oppakken om de nacht door te brengen in de tuin van het politiebureau buiten de stad. De eerste golf lijkt nu redelijk onder controle. Elke situatie en elk land vraagt weer om andere maatregelen om de epidemie te beteugelen maar het was interessant om die verschillen in aanpak te zien.”

Hoe was het ziekenhuis waar jullie moesten werken?
“Het was vrij surrealistisch”, lacht Wiersinga. “We gingen aan de slag in het prachtig nieuw door Chinezen gebouwde Wanica ziekenhuis, aan het randje van Paramaribo, waar niets gebeurt behalve vier units die vol lagen met patiënten met covid-19. Goorhuis: ”De rit erheen was steeds een fijn zen-momentje, half uurtje rijden door een tropisch landschap, met radio Paramaribo aan. Door de lockdown waren de wegen rustiger dan normaal, dus weinig last van files.”

Wat hebben jullie kunnen bijdragen aan de zorg?

Wiersinga: “Ik gaf supervisie aan de arts-assistenten en leidde mensen op." Goorhuis vult aan: “Wij verminderde de onzekerheid in het behandelen van een nieuw ziektebeeld. Er was door onze voorgangers al goed voorwerk verricht trouwens, zodat we op een rijdende trein konden stappen.”

Wat hebben jullie geleerd in Paramaribo dat we in Amsterdam kunnen gebruiken?

Bram Goorhuis (rechts)
Bram Goorhuis (rechts)

“Het was nuttig om tientallen patiënten met covid-19 te zien. Je leert toch steeds weer bij”, meent Wiersinga. “Een van de artsen had de buikligging op de zaal geïntroduceerd bij patiënten die maximaal zuurstof nodig hadden. Bij de IC is dat standaard, bij ons op zaal niet. Dat lijkt goed te werken, je ziet de zuurstofspanning wat omhoog gaan. Dat proberen we nu ook in Amsterdam. Verder ben ik om wat betreft het gebruik van mondkapjes in binnenruimtes waar je niet goed afstand kan houden.”
Goorhuis: “Wat ik opvallend vind als je in een ander gezondheidszorg-systeem terechtkomt, is dat we in Nederland maar klagen over de zorg, terwijl het zo goed is geregeld en er zo veel middelen zijn. De manier waarop de Surinamers met minder middelen de moed erin hielden, vond ik inspirerend, zoals een zumba-danssessie voor herstellende patiënten, net buiten het ziekenhuis. Geweldig toch.”

Tekst: Marc van den Broek
Foto bovenaan: Dagblad Suriname