Wij willen mensen serieus nemen en iedereen de beste zorg bieden. Daarnaast biedt participatie voordelen. Er verband gevonden met:

• betere therapietrouw;

• gunstiger klinische uitkomsten;

• minder over- en onderbehandeling;

• minder complicaties en heropnames;

• betere patiëntenervaringen, minder klachten en claims;

• hogere tevredenheid bij medewerkers en minder medewerkersverloop;

• imagoverbetering voor de instelling en meer vertrouwen vanuit de maatschappij.
  

Om verdere ontwikkeling van patiëntenparticipatie te stimuleren is het een
speerpunt in het zorgbeleid. Dat geldt zowel bij de zorg voor individuele patiënten als
voor het beleid op collectief niveau.

Wij hanteren als uitgangspunten dat onze patiënten:

• een volwaardig partner zijn in de zorg met een eigen ervaring en deskundigheid;

• eenvoudig met het Amsterdam UMC en zorgverleners moeten kunnen communiceren;

• recht hebben op inzage in hun patiëntendossier en gefaciliteerd worden om

• altijd en overal veilige toegang te hebben;

• naast algemene informatie ook voorlichting op maat krijgen;

• een actieve rol spelen bij medische keuzes en bij beslissingen over deelname aan
  onderzoek;

• zelf een aandeel hebben in de uitvoering en evaluatie van de zorg;

• kunnen bijdragen aan gegevensoverdracht tussen zorgverleners.

Binnen alle programma’s, projecten en activiteiten van het Amsterdam UMC gelden deze
uitgangspunten als een leidend principe.

Een instrument om patiëntenparticipatie te bevorderen is Mijn Dossier. Wij vinden het van groot belang dat iedere patiënt van Mijn Dossier gebruik kan maken.

Historisch perspectief

Patiëntparticipatie is niet nieuw. De eed van Hippocrates stelt al, dat een goed arts niet alleen het belang van de patiënt voorop stelt, maar ook zijn of haar opvattingen respecteert. De specifieke omstandigheden of (religieuze) opvattingen van een patiënt kan namelijk in veel gevallen de doorslag geven bij de keuze voor een bepaalde behandeling of juist het nalaten hiervan.

Zeker in een academische omgeving als Amsterdam UMC, kan een ziekte of aandoening veelal op meerdere manieren behandeld worden. Elke methode heeft een eigen profiel en kent een ander risico en slagingskans. Het is dan van belang om met de patiënt een dialoog aan te gaan. Hoeveel risico wil de patiënt lopen? Wat vindt de patiënt belangrijk? Wat zijn de opvattingen over (de kwaliteit van) het leven? Al die factoren kunnen een al dan niet doorslaggevend argument zijn om te kiezen voor een behandeling of deze juist na te laten.

Het is daarom niet meer dan logisch dat Amsterdam UMC al meerdere decennia ervaring heeft met evidence-based medicine. Deze manier van werken schrijft voor dat er naast de eigen kennis, ervaring, techniek, en beschikbaar wetenschappelijk onderbouwd bewijsmateriaal gekeken wordt naar de omstandigheden en voorkeuren van de patiënt zelf.

De praktijk toont, dat er op het gebied van patiëntparticipatie altijd ruimte is voor verbetering. Denk daarbij aan het inzichtelijk(er) maken van risico’s en kansen van een ingreep en hoe je deze kunt vergelijken. Daarbij dient altijd wel in het achterhoofd gehouden te worden, dat de toepasbaarheid van patiëntparticipatie verschilt per discipline, maar ook per aandoening.

Randvoorwaarden

Patiëntparticipatie valt of staat met een goede informatievoorziening en een open houding van de arts en het verplegend personeel.

De in 1995 aangenomen Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst schrijft voor dat iedereen recht heeft op begrijpelijke informatie over de eigen ziekte en behandeling. Ook de Salzburg Verklaring heeft het over een tweerichtingsverkeer, waarbij iemand die zorg nodig heeft gestimuleerd moet worden om vragen te stellen, omstandigheden te beschrijven en voorkeuren aan te geven.

Een open houding van de medewerkers wordt zoveel mogelijk gestimuleerd. Het onderwerp patiëntparticipatie is al onderdeel van het curriculum binnen Amsterdam UMC, maar wordt in de komende jaren scherper aangezet, zodat toekomstige artsen nog beter doordrongen zijn van de voordelen van een goede patiëntparticipatie.

Het Amsterdam UMC doet er verder alles aan om ondersteuning te bieden in het gesprek waar het behandeltraject en –keuzes worden besproken. Door een goede informatievoorziening, door het patiëntendossier via een beveiligde omgeving tot in de huiskamer van de patiënt te ontsluiten, door de ontwikkeling van keuzehulpen en applicaties die risico’s helder in beeld brengen, door klachten te beschouwen als gratis advies en door de adviezen van de cliëntenraad zorgvuldig te wegen en waar mogelijk door te voeren.