Amsterdam UMC is het eerste academische ziekenhuis in Nederland dat het grote belang van maatschappelijke impact vertaalt naar een concrete bestuursfunctie: Arjen Brussaard is sinds twee jaar vice-decaan valorisatie. “Dat is echt een signaal”, aldus Brussaard. “Amsterdam UMC laat zo zien dat de vertaling van kennis naar de samenleving een serieus te nemen taak is. Valorisatie is naast zorg, onderzoek en onderwijs & opleiding onze vierde kerntaak.” De definitie van valorisatie die Amsterdam UMC hanteert is maatschappelijk georiënteerd en veel breder dan het gangbare ‘verkrijgen van economische waarde’. Valoriseren betekent voor Amsterdam UMC ‘het omzetten van kennis en expertise tot impact ten behoeve van de samenleving en het verbeteren van de volksgezondheid’.
Al vroeg nadenken
Om de vierde kerntaak goed in te vullen, zijn er onder andere ‘business- en impact developers’ aangetrokken. Diane Schöller is een van hen. “Als impact developer bij onderzoeksinstituut Amsterdam Public Health ondersteun ik onderzoekers aandacht te besteden aan de maatschappelijk impact van hun werk op de volksgezondheid en gezondheidszorg. Dat is extra belangrijk gezien alle gezondheidsuitdagingen die er nu zijn.” Met workshops en 1-op-1 advies leren de medewerkers van Amsterdam UMC al vroeg in het proces over valorisatie en de maatschappelijke impact na te denken: ‘Hoe kan ik mijn onderzoek zo inrichten of erover communiceren, dat de resultaten ook echt door patiënten en burgers gebruikt kunnen worden?’ Daarbij ondersteunen de business- en impact developers hun collega’s verder bij specialistische activiteiten zoals het ontwikkelen van allianties, licenties en innovaties.
Voorbeelden: RS-virus, beroerte, ouderenkliniek
Er zijn vele voorbeelden van projecten vanuit Amsterdam UMC die grote ‘valor’ (waarde) hebben voor maatschappij en samenleving. Zoals een antistof die beschermt tegen het voor pasgeboren baby’s levensbedreigende RS-virus. Deze door onderzoekers van Amsterdam UMC ontdekte antistof kreeg flink wat aandacht in de (vak)media. Inmiddels is het als medicijn goedgekeurd door de Europese Commissie en de FDA. Of denk aan een partnership met het bedrijfsleven waarin een medisch apparaat is ontwikkeld dat met behulp van algoritmen hersensignalen analyseert, zodat het juiste type beroerte in een vroeg stadium wordt herkend. Of kijk naar de WijkKliniek in Amsterdam-Zuidoost, waar ouderen laagdrempelige ziekenhuiszorg krijgen in de buurt. Dit concept had nooit kunnen uitgroeien tot het succes dat nu overal in Nederland navolging krijgt, als de initiatiefnemers niet al vanaf het begin belanghebbenden hadden betrokken, zoals zorgverzekeraars, zorgprofessionals en natuurlijk ouderen zelf.
Vaste plek in de organisatie
De voorbeelden geven aan dat het niet nieuw is voor Amsterdam UMC om energie te steken in de vertaling van opgedane kennis naar concrete verbeteringen in de gezondheidszorg. Wat wel nieuw is, is dat Amsterdam UMC de activiteiten strakker organiseert en een vaste plek binnen de organisatie geeft. In het kersverse position paper Valorisatie: van academische kennis naar maatschappelijke impact is te lezen hoe.
Bekijk hieronder de compacte versie van het position
paper Maatschappelijke impact/Valorisatie, gelanceerd in de startweek van het academisch jaar 2023.
Het paper is geschreven door de Amsterdam Valorisation Board in opdracht van de raad van bestuur van Amsterdam UMC. In het dossier Maatschappelijke impact op de website Amsterdam UMC Vandaag zijn voorbeelden te vinden van hoe kennis en expertise van Amsterdam UMC tot nut voor de maatschappij heeft geleid.
Fotografie: Shutterstock
