Scheltens ontvangt de prijs vanwege de grote impact van het onderzoek dat hij tijdens zijn carrière heeft gedaan en vanwege de levenslange toewijding aan onderzoek naar en behandeling van de ziekte van Alzheimer en andere hersenziekten die dementie veroorzaken. Alles gericht op het verbeteren van diagnose, met het ultieme doel om een passende therapie te vinden. Hierbij maakte hij onder meer gebruik van MRI-metingen, biomarkers in hersenvocht, en PET-scans. De zogenaamde ‘Scheltens-schaal’ voor atrofie van het geheugengebied (hersenkrimp) wordt nog steeds wereldwijd toegepast. Ook ontwikkelde Scheltens de Amsterdam-IADL-Questionnaire, die betrouwbaar meet hoeveel impact de ziekte heeft op het dagelijks leven. Scheltens deed veel om dementie op de (politieke) agenda te zetten. Nationaal stond hij aan de wieg van Deltaplan Dementie en de Nationale Dementie Strategie, internationaal speelde hij een belangrijke rol als voorzitter van de World Dementia Council.
Afscheidsrede: ‘De alzheimer (r)evolutie’
De uitreiking van de prijs vond plaats in het weekend na het afscheid van Scheltens als hoogleraar Cognitieve Neurologie van Amsterdam UMC op vrijdag 14 juli. Onder grote internationale belangstelling vertelde Scheltens in zijn afscheidsrede getiteld ‘De alzheimer (r)evolutie’, over de evolutie die de ziekte van Alzheimer heeft doorgemaakt. Vanaf de eerste beschrijving in 1906 tot een omschrijving van hoe de situatie rond de ziekte eruit zal zien in 2036. Over de rol van biomarkers in hersenvocht (liquormarkers), bloed, PET- en MRI-scans, over de nieuwe therapie die recent is goedgekeurd en wat er daarna staat te gebeuren, want - zo stelt Scheltens: “Dit is slechtst het prille begin”. Afsluitend keek Scheltens naar de toekomst van de academie en het academische onderzoek. Hij pleit voor een veel betere samenwerking met private partners om snellere doorgeleiding van nieuwe kennis naar toepassing mogelijk te maken.
Geïnspireerd
De afscheidsrede van Scheltens werd voorafgegaan door een symposium, waar vooraanstaande (inter)nationale experts hun visie presenteerden op de evolutie en revolutie rondom de diagnostiek en behandeling van de ziekte van Alzheimer en andere neurodegeneratieve aandoeningen - geïnspireerd op het werk van Scheltens. Het symposium benadrukte de belangrijke bijdrage die Scheltens heeft geleverd aan de kennis over alzheimer.
Alzheimercentrum Amsterdam, Amsterdam UMC
Philip Scheltens richtte in 2000 Alzheimercentrum Amsterdam op. Hij gaf leiding aan het centrum tot 2022. Per 1 januari 2022 bestaat de directie uit Yolande Pijnenburg en Wiesje van der Flier. Samen met alle werknemers van Alzheimercentrum Amsterdam zetten zij het werk voort. Met als doel het voorkomen van dementie, met een speciale focus
op dementie op jonge leeftijd.
Fotografie: Sterre de Boer
