Tijdens de covid-19-pandemie werd het videoconsult in Amsterdam UMC en veel andere ziekenhuizen snel opgeschaald. Zo konden de consulten virtueel alsnog doorgaan. Inmiddels is het videoconsult breed beschikbaar, maar toch maken veel zorgverleners er nog geen gebruik van. Mogelijke drempels? Onbekendheid of twijfels over de effectiviteit. Onderzoekers van Amsterdam UMC wilden weten of een videoconsult net zo goed werkt als een fysiek gesprek bij de voorbereiding op een grote buikoperatie. “Krijgen patiënten evenveel informatie mee? Voelen ze zich net zo goed geholpen? Werkt het voor alle leeftijden en voor mensen met verschillende digitale vaardigheden? En hoe ervaren chirurgen het?”, vat arts-onderzoeker Britte ten Haaft samen.
Alleen maar voordelen
De uitkomst van de ‘VIDEOGO'-trial laat geen twijfel: een videoconsult met de chirurg is net zo goed als een fysiek bezoek aan de polikliniek. De studie betrof 112 patiënten in twee Nederlandse ziekenhuizen. Deelnemers kregen via loting óf een videoconsult óf een fysiek gesprek over een grote buikoperatie. De resultaten: evenveel informatieopname, gelijke tevredenheid bij zowel patiënt als zorgverlener én flink wat extra voordelen voor de patiënt. Gemiddeld 2 uur minder tijd per consult bijvoorbeeld (o.a. reistijd en wachttijd), besparing op reis- en parkeerkosten en minder afhankelijkheid van een begeleider.
Duurzaam en toegankelijk
Ook zijn er belangrijke maatschappelijke voordelen. De CO₂-uitstoot bij een videoconsult ligt 99 procent lager dan bij een fysiek bezoek. Bovendien vergroot het de toegankelijkheid van zorg, benadrukt arts-onderzoeker Britte ten Haaft: “Voor patiënten met een lange reistijd of zonder reisbegeleiding kan een fysiek consult een flinke drempel zijn. De zorgsector is verantwoordelijk voor 7 procent van de totale CO₂-uitstoot in Nederland —dus laten we videobellen waar mogelijk inzetten.”
Vertrouwde omgeving
Hoogleraar chirurgie Marc Besselink ziet ook praktische voordelen: “Veel patiënten vonden het prettig om de uitleg thuis, in een vertrouwde omgeving en met familie erbij, te verwerken. Ook het bespreken van een CT-scan of operatieafbeelding ging prima online.” Hoogleraar Digital Health Marlies Schijven is net zo enthousiast: “Een fantastische uitbreiding van de contactmogelijkheden met patiënten. Voor zorgverleners is het belangrijk om te weten dat ze patiënten veilig een videoconsult kunnen aanbieden, met alle voordelen die daarbij horen. In de praktijk werkt dat als volgt: patiënten geven hun voorkeur aan voor een fysieke afspraak of een videoconsult, de zorgverlener neemt dit op in het dossier en handelt daar zo mogelijk naar. Een mooie stap naar toekomstbestendige zorg.”
De resultaten zijn gepubliceerd in The Lancet Digital Health. Het onderzoek werd uitgevoerd op de poliklinieken chirurgie van Amsterdam UMC en Catharina ziekenhuis en gefinancierd door ZonMw vanuit het Citrienfondsprogramma ‘Naar Regionale Oncologienetwerken 2019-2022’. Bekijk de video over dit project:
Beeld: Adobe Stock