Gewoonweg meer onderzoek
Samen opereren chirurgen Mark van Berge Henegouwen en Suzanne Gisbertz honderd patiënten met slokdarmkanker per jaar in het Amsterdam UMC. Jaarlijks krijgen circa 2.500 mensen in Nederland van hun arts te horen dat ze slokdarmkanker hebben.
Wat is slokdarmkanker en wat zijn de risicofactoren?
Gisbertz: 'Bij slokdarmkanker is er een kwaadaardige tumor in de slokdarm ontstaan. De kanker kan zich overal in de slokdarm voordoen maar in Nederland komt het meestal aan het uiteinde van de slokdarm voor, vlak voor de maag. Risicofactoren zijn onder andere roken, obesitas en langdurig brandend maagzuur.'
Hoe ziet de behandeling eruit?
Gisbertz: 'Driekwart van de mensen met de diagnose slokdarmkanker kan niet meer beter worden. Voor hen is de behandeling levensverlengend en gericht op zo min mogelijk klachten. Een kwart van de patiënten kan wel worden behandeld met een genezende behandeling. Dit traject bestaat dan uit een operatie met vooraf bestralen in combinatie met chemotherapie of vooraf en achteraf chemotherapie. Tijdens de operatie verwijderen wij de tumor en ook de lymfeklieren waar de tumor naar zou kunnen uitzaaien.'
Wat zijn de vooruitzichten na een operatie?
Gisbertz: 'Ondanks deze behandeling komt bij ongeveer de helft van de patiënten de ziekte terug. Als de ziekte terugkomt is genezing bijna nooit meer mogelijk en is de gemiddelde levensverwachting nog een jaar. Meestal worden patiënten dan nog met chemotherapie behandeld om de ziekte zo lang mogelijk te remmen. Heel soms is nog een genezende behandeling mogelijk, bijvoorbeeld met bestralen en chemotherapie of een operatie.'
Van Berge Henegouwen: 'Wij doen daarom onder andere onderzoek naar het vergroten van de overlevingskans na de operatie. Bijvoorbeeld door onderzoek naar de verschillende operatietechnieken; welke operatie geeft de beste resultaten? Een slokdarmtumor is namelijk op meerdere manieren te opereren. Dit kan via de borstholte en de buik, maar het kan ook via de hals en de buik.'
Gisbertz: 'Ook willen wij weten hoeveel en met name welke lymfeklieren er moeten worden verwijderd. Nu halen wij zogenaamde bepaalde lymfeklierstations weg maar misschien is dat niet nodig, of is er juist een nog uitgebreidere operatie nodig.'
Wordt er nog meer onderzoek gedaan naar slokdarmkanker in Amsterdam UMC?
Van Berge Henegouwen: 'Jazeker, er wordt ook onderzoek gedaan naar het verkleinen van de kans op complicaties tijdens het behandeltraject. Wij werken bijvoorbeeld met minimaal invasieve chirurgie, zoals kijkoperaties. Ook maken wij gebruik van robotchirurgie. Hierbij worden de bewegingen die een chirurg maakt in een zogenaamde ‘console’, door een robot uitgevoerd in de patiënt. Dit alles om de impact van de operatie op de patiënt zo klein mogelijk te maken.'
Onderzoek naar de kans op overleving, naar het verkleinen van de complicaties, wordt er nog meer gedaan?
Gisbertz: 'Mensen kunnen na zo’n grote operatie klachten ervaren, zoals een snel vol gevoel, moeite met slikken en vermoeidheid. Niet iedereen krijgt evenveel klachten, het herstel kan ook heel voorspoedig gaan. Dit verschilt enorm per patiënt. Onze focus in onderzoek ligt daarom ook op welke behandeling en welke operatie voor de minste impact op de kwaliteit van leven na een operatie zorgt.'
In Amsterdam UMC wordt in Nederland de grootste groep patiënten met slokdarmkanker behandeld en wordt veel onderzoek gedaan naar slokdarmkanker, waarom juist in Amsterdam UMC?
Gisbertz: 'In Amsterdam UMC bestaat al geruime tijd het multidisciplinair expertisecentrum GIOCA (Gastro-Intestinaal Oncologisch Centrum Amsterdam). Binnen dit centrum werken wij samen met verschillende disciplines tijdens de behandeling en in onderzoek. Bijvoorbeeld met collega’s van radiotherapie, maag- darm en leverspecialisten, anesthesisten, medische oncologie, fysiotherapeuten en diëtisten. Gezamenlijk zijn wij geheel gefocust op slokdarm- en maagkanker.'
Van Berge Henegouwen: Wij hebben al ruim tien jaar ervaring met minimaal invasieve chirurgie en andere geavanceerde en vernieuwende technieken. Dit is langer dan bij de meeste Europese klinieken. We worden mede daarom niet alleen in Nederland maar in heel Europa als een expertisecentrum gezien.
Wat is er nog nodig?
Van Berge Henegouwen: 'Er is gewoonweg meer onderzoek nodig. Relatief veel patiënten overlijden aan deze kankersoort. Slokdarmkanker staat nu nog in de top 5 van sterfte van de verschillende kankersoorten. Gisbertz: Vergeleken met andere kankersoorten is slokdarmkanker relatief zeldzaam en is het moeilijk om onderzoek gefinancierd te krijgen. Reguliere fondsen financieren liever onderzoeksprojecten van kankersoorten die grote groepen treffen. Slokdarmkanker staat gewoon minder in de spotlight.'
Draag zelf bij aan onderzoek naar slokdarmkanker
U kunt direct doneren via steunamc.nl. Daar kunt u ook zelf een fondsenwervende activiteit starten. Uiteraard kunt u ook altijd contact met ons opnemen voor meer informatie of om samen de mogelijkheden door te nemen in een persoonlijk gesprek. Tel: 020-5661776, E-mail: amcfoundation@amsterdamumc.nl.
Kijk ook op www.slmkfonds.nl
Over GIOCA
Het expertisecentrum GIOCA (Gastro-Intestinaal Oncologisch Centrum Amsterdam) levert topzorg op het gebied van tumoren in het spijverteringskanaal. Het is een expertisecentrum waar alle – voor dit vakgebied – relevante professionals intensief samenwerken om de best mogelijke en meest innovatieve zorg te bieden, vernieuwend onderzoek uit te voeren en om te zorgen voor optimale kennisoverdracht (opleiding en onderwijs). Meer over GIOCA.
Naast slokdarmkanker behandelen beide chirurgen ook maagkanker. Ook hier wordt onderzoek naar gedaan in Amsterdam UMC. Zo is onlangs dankzij een bijdrage van het SLMK Fonds een nieuw onderzoek gestart naar maagkanker.
Meer weten over de operatie bij slokdarmkanker, over robotchirurgie en meer?
Bekijk de video met de maag- en slokdarmchirurgen Suzanne Gisbertz en Mark van Berge Henegouwen.
André van der Toorn, bekend van het programma 'Wegmisbruikers', vraagt de twee chirurgen het hemd van het lijf: Een deel van de maag de functie van een slokdarm geven… Kan dat? En robotchirurgie? Waarom is het nou zo belangrijk dat er meer aandacht voor slokdarmkanker komt én dat er meer geld voor onderzoek komt?
Meer informatie over onderzoek naar maag- en slokdarmkanker
Eerdere berichten in de rubriek 'Onderzoeker vertelt' teruglezen?