Criteria voor deelname aan deze Open Competitie zijn dat de samenwerking vernieuwend is en moet leiden tot grensverleggende wetenschap op het terrein van fundamenteel onderzoek naar gezondheid. In totaal ontvangen zestien onderzoeksteams dit jaar ieder maximaal 750.000 euro van het programma. Bij acht van deze teams is een onderzoeker van Amsterdam UMC betrokken.
mTOR deregulatie en GABA-signalering bij ontwikkeling epilepsie
Prof. dr. E.M.A. (Eleonora) Aronica – Amsterdam UMC
Dr. D. (Dirk) Schubert – Radboudumc
“Epilepsie is een veel voorkomende neurologische aandoening. Het behandelen van genetische epilepsie aan het begin van de kinderjaren is een uitdaging. Om de onderliggende mechanismen van ontwikkelingsepilepsie op te helderen, brengen we onderzoekers samen met expertise in epilepsie, neuropathologie en neurofysiologie. We zullen nieuwe sequentietechnologieën combineren met stamcelgebaseerde modelsystemen.”
Nieuwe energie voor genetische hartspierziekte
Prof. dr. ir. J.P.W.M. (Jeroen) Bakkers – Hubrecht Instituut
Prof. dr. F.W. (Folkert) Asselbergs en dr. M. (Magdalena) Harakalova – UMC Utrecht
Dr. F.M. (Frédéric) Vaz – Amsterdam UMC
“Hartspierziekten zijn levensbedreigend en kunnen veroorzaakt worden door genetische factoren zoals de PLN mutatie. Hier zal onderzocht worden hoe de PLN mutatie de energie voorziening van het hart aantast door gebruikt te maken van nieuwe modellen. De resultaten zullen bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe behandelstrategieën.”
Klaar voor nieuwe T: tumor afweer met weefsel T cellen
Prof. dr. T. (Thorbald) van Hall – Leids Universitair Medisch Centrum
Dr. K.P.J.M. (Klaas) van Gisbergen – Amsterdam UMC
“Kanker bestaat uit meer dan tumorcellen maar zijn ook doortrokken van normale cellen van het lichaam, zoals afweercellen. Immuuntherapie activeert afweercellen die vervolgens zorgen voor remming van de tumorgroei. In dit project gaan we de rol van nieuwe afweercellen onderzoeken: weefsel T-cellen.”
Omgaan met onzekerheid bij genderincongruentie en differences in sex development (DSD)
Dr. C.M. (Chris) Verhaak en dr. A.J.M. (Anke) Oerlemans – Radboudumc
Dr. W.J.P. (Wyke) Stommel – Radboud Universiteit
Dr. M.A. (Marij) Hillen – Amsterdam UMC
Dr. A.L.C. (Annelou) de Vries – Amsterdam UMC
“In de zorg voor transgender en intersekse kinderen speelt onzekerheid een grote rol. Deze onzekerheid hangt samen met medische, psychologische, ethische en communicatieve aspecten. Het doel van dit project is om onzekerheid te begrijpen en kinderen, ouders en zorgprofessionals te helpen bij het herkennen, bespreken en omgaan met onzekerheid.”
Gluren door de celwand van de tuberculose bacterie
Prof. dr. W. (Wilbert) Bitter – Amsterdam UMC
Prof. dr. D.J. (Dirk) Slotboom – Rijksuniversiteit Groningen
“De tuberculosebacterie is opmerkelijk resistent tegen antibiotica vanwege zijn versterkte celwand. Wij gaan ontrafelen hoe deze celwand werkt om de verdediging in stand te houden en tegelijkertijd essentiële voedingsstoffen te transporteren. Deze kennis gaan we gebruiken om nieuwe antibiotica te ontwikkelen.”
Op zoek naar de oorsprong van ons autonome zenuwstelsel
Prof. dr. A. (Andries) Kalsbeek – Amsterdam UMC
Prof. O.C. (Onno) Meijer en dr. A. (Ahmed) Mahfouz – Leids Universitair Medisch Centrum,
Dr. C.X. (Chun-Xia) Yi – Amsterdam UMC
Prof. dr. E. (Eric) Fliers – Amsterdam UMC
“De hypothalamus is een hersengebiedje onderin het brein, dat via hormonen en het autonome zenuwstelsel onze fysiologie reguleert. De zenuwcellen die hormoonafgifte aansturen zijn reeds lang bekend. De onderzoekers gaan met de nieuwste microscopen en moleculaire technieken voor het eerst de zenuwcellen die het autonome zenuwstelsel aansturen, opspeuren en karakteriseren.”
Dynamische symptoomnetwerken – een nieuw paradigma ter verbetering van diagnose, prognose en behandeling van multimorbiditeit
Prof. dr. M.G.M. (Marcel) Olde Rikkert en dr. G.M.E.E. (Geeske) Peeters – Radboudumc
Prof. T.M. (Thomas) Gill – Yale School of Medicine
Prof. dr. C.L.H. (Claudi) Bockting en dr. R. (Rick) Quax – Amsterdam UMC / Universiteit van Amsterdam
“Wij ontwikkelen een nieuwe theorie om de diagnose en behandeling van ouderen met complexe gezondheidsproblemen te verbeteren. Symptomen van ziektes overlappen en beïnvloeden elkaar. De inzichten verkregen vanuit deze theorie kunnen artsen informeren over de optimale behandelstrategie bij mensen met meerdere ziektes tegelijk.”
De bicarbonaat scherm – een beschermend mechanisme niet alleen voor lever en galwegen, maar ook andere organen van de mens
Prof. dr. U.H.W. (Ulrich) Beuers – Amsterdam UMC
Prof. dr. A.J. (Ton) Rabelink – Leids Universitair Medisch Centrum
“Patiënten met immuun-gemedieerde cholestatische en genetische leverziekten lijden niet alleen aan gevolgen van leverinsufficiëntie, maar ook lever-onafhankelijke klachten. Wij hebben bicarbonaatuitscheiding als beschermingsmechanisme voor lever en galwegen beschreven. We willen de ‘bicarbonaatscherm’ multidisciplinair verder karakteriseren en therapeutisch manipuleren in lever, galwegen en andere organen die bij deze patiënten klachten veroorzaken.”
