Straks kunnen ouders de klok rond bij hun pasgeborene zijn en worden ze ook meteen volwaardig partner in het zorgteam. Nu liggen de te vroeg geboren baby’s, soms nét 24 weken, nog bij elkaar op units van zes tot tien couveuses. Met overzicht voor de zorgprofessionals, maar nauwelijks privacy voor de onzekere ouders. “Op een tuinstoel bij de couveuse je baby buidelen is natuurlijk niet ideaal om een band op te bouwen”, zegt Kiki Ruhe, ICN-verpleegkundige/verpleegkundig onderzoeker (links op de foto). Op de nieuwe ICN krijgen ouders hier wel alle rust, ruimte en faciliteiten voor. Daarnaast komen er coupled care-kamers voor (herstellende) kraamvrouwen en hun baby.
Actieve ouderparticipatie
Vanaf komend najaar al gaan de twee ICN-afdelingen van Amsterdam UMC samen verder op één locatie in het Emma Kinderziekenhuis aan de Meibergdreef. Daarmee krijgen alle zorgspecialisten de tijd om zich voor te bereiden op het nieuwe denken en doen op de toekomstige ICN. “Met eigen kamers voor de baby’s moeten we weliswaar nog even wachten, maar we gaan onze werkwijze al aanpassen”, zegt zorgondersteuner/kraamverzorgster Helma Hoek van de ICN (rechts op de foto).
Actieve ouderparticipatie betekent voor haar en haar collega-zorgondersteuners dat zij meer verzorgende taken aan de ouders overdragen. “Wij zijn vooral gericht op het welzijn van de baby’s. We verzorgen ze, bereiden ze voor op onderzoek, begeleiden ze daarbij, bieden troost. Met onze handen nemen we zo veel mogelijk het natuurlijke comfort van de baarmoeder over. Denk aan terugleggen in de foetushouding, met de handjes voor het gezichtje. Nu doen we dat in één op één-contact, straks doen we het samen met de ouders. We gaan hen daarbij helpen. Voor veel ouders is het in het begin nog eng. De baby is zó klein, soms passen ze in je handpalm. Wij kunnen helpen vertrouwen op te bouwen, zodat ouders die verzorgende taken zelf kunnen uitvoeren. Dat voelt zoals het hoort, al zal ik mijn eigen directe verantwoordelijkheid voor het welzijn van de baby’s gaan missen.”
Het nieuwe werken vraagt niet alleen om een andere attitude van de zorgprofessionals, maar ook om praktische aanpassingen, vult Ruhe aan. “Met single bedrooms hebben we straks geen overzicht meer. Planning, alarmering en communicatie worden cruciaal om acuut medisch-verpleegkundig ingrijpen te waarborgen.”
Family Integrated Care
Leidend in de veranderingen is het ‘Family Integrated Care’-concept, waarin ouders als volwaardige partners bij de zorg voor hun (te vroeg geboren) kind worden betrokken. “Tot nu toe is de zorg voor te vroeg geboren baby’s vooral medisch-fysiek gericht”, legt Ruhe uit. “Maar divers internationaal onderzoek laat zien hoe belangrijk het welbevinden van het kind hierbij is en de bijdrage hieraan van ouders. Er worden positieve uitkomsten gemeld, zoals betere groei, kortere ziekenhuisopnames, minder heropnames en een grotere kans op het slagen van borstvoeding. Ouders melden minder vaak angsten en depressies, waardoor zij meer voor hun baby – en ook voor het gezin thuis – kunnen betekenen. Er is nog veel aanvullend onderzoek nodig, maar alles wijst er op dat een premature baby zich beter ontwikkelt als ouders meteen na de geboorte bij het zorgproces betrokken zijn.”
Ruhe onderzocht in het kader van haar studie Verplegingswetenschappen de voorbereiding van (aanstaande) ouders op opname van hun te vroeg geboren baby op de ICN. “De belangrijkste conclusie luidt dat het maatwerk is. Dit betekent dat wij aanstaande ouders tijdig moeten informeren over alle mogelijkheden om hun ouderrol vanaf het eerste moment optimaal te vervullen.”
Campagne
Deze maand voert de Stichting Steun Emma Kinderziekenhuis de campagne ‘Nieuwe Mijlpaaltjes’, met in de hoofdrol de nu 3-jarige Boan. In 2018 kon hij als te vroeg geboren baby via een livestream vanaf de IC Neonatologie in het Amsterdamse straatbeeld worden gevolgd. Doel van de campagne is donaties te werven voor het nieuwe expertisecentrum voor te vroeg geboren en ernstig zieke baby’s.
Tekst: Daniëlle Kraft
Foto: Mark van den Brink
