Trombose in de hersenen is een ziektebeeld dat in combinatie met een laag aantal bloedplaatjes zeer zeldzaam voorkomt na vaccinatie met de AstraZeneca en Jansen COVID-19 vaccins. Deze link was al uitgebreid in het nieuws de afgelopen maanden, en is nu bevestigd door internationaal onderzoek onder leiding van Amsterdam UMC. De publicatie hierover staat vandaag in het online medische tijdschrift JAMA.

Neuroloog Jonathan Coutinho van Amsterdam UMC: “Onduidelijk was of de stijging in gerapporteerde gevallen van sinustrombose in combinatie met een laag aantal bloedplaatjes na de COVID-19 vaccins het gevolg was van overrapportage van een vaker voorkomend fenomeen, of dat het echt een bijwerking van de vaccinatie was. We hebben dit verder onderzocht met collega arts-onderzoekers uit Zwitserland, Finland, Zweden, Iran, Mexico, Costa Rica en Portugal.”

Internationaal onderzoek

Deze samenwerking resulteerde in een onderzoek onder 865 patiënten uit de genoemde landen die een sinustrombose doormaakten tussen 1987 en 2018 - voor de uitbraak van de corona-epidemie dus. De combinatie van sinustrombose met een laag aantal bloedplaatjes is gevonden bij 8% van deze patiënten. Slechts 0.5% van de patiënten had een ernstig verlaagd aantal bloedplaatjes, zoals bij de sinustrombose na COVID-19 vaccinatie. Het bloed van 93 van de 865 patiënten met sinustrombose is nog aanvullend onderzocht op de aanwezigheid van antistoffen tegen platelet factor 4, maar geen van hen had deze antistoffen.

“Het ziektebeeld met sinustrombose, een ernstig verlaagd aantal bloedplaatjes en antistoffen tegen platelet factor 4 dat wordt beschreven na COVID-19 vaccinatie lijkt dus niet een ziektebeeld te zijn dat frequent voorkwam voor de uitbraak van de COVID-19 epidemie”, aldus Mayte Sanchez van Kammen, promovendus bij Amsterdam UMC en eerste auteur van de JAMA-publicatie., “Een relatie tussen deze sinustrombose en de twee COVID-19 vaccins van AstraZeneca en Janssen wordt hiermee waarschijnlijker. De uitkomsten van dit internationale onderzoek bieden het -indirecte- bewijs voor een link tussen dit specifieke ziektebeeld en antistoffen tegen platelet 4 factor en de COVID-19 vaccins van AstraZeneca en Janssen.”

Bijsluiters

Een combinatie van trombose en een laag aantal bloedplaatjes is inmiddels beschreven als zeldzame bijwerking in de bijsluiters van het AstraZeneca en het Janssen vaccin. Het wordt daarin ‘trombose met trombocytopenie syndroom’ (TTS) genoemd.