Het populaire drogisterijmiddel omega-3 heeft geen positief effect op sombere gevoelens tijdens de zwangerschap. Dat blijkt uit een studie van Amsterdam UMC over het effect van deze vetzuren in de periode tijdens en na de zwangerschap. De studie, die eind vorige maand is verschenen, meldt dat het middel mogelijk wel werkt bij een postnatale depressie, de periode enige maanden na de bevalling. Hoofdonderzoeker Roel Mocking: “Het moet dan om een vastgestelde depressie gaan.”

Wie websites over zwangerschap en omega-3-capsules afspeurt, wordt doodgegooid met claims en verwachtingen over dit middel. Het is wonderolie, zo jubelen de verkopers en baby-sites. Dit enthousiasme komt niet uit de lucht vallen. In het algemeen helpt omega-3 bij de behandeling van depressie, maar hoe dat zit met stemmingsklachten rond de bevalling was niet helemaal duidelijk. Het gebruik van het middel is niet vreemd, omdat vrouwen met depressieve gevoelens tijdens en na de zwangerschap graag natuurlijke producten gebruiken. Zij gebruiken liever geen antidepressiva uit angst voor schade aan de vrucht of zijn bang dat het kind ze binnenkrijgt via de moedermelk.

Meta-analyse

Reden voor Mocking en zijn team om eens goed te kijken naar de vetzuren en het effect op de stemming tijdens en na de zwangerschap. Ze legden in een meta-studie alle wetenschappelijke studies over het effect van omega-3 op stemming tijdens en na de zwangerschap onder een vergrootglas en probeerden een gewogen en gefundeerd oordeel te geven. Hun artikel is verschenen in The Journal of Clinical Psychiatry.
Mocking: “We vonden achttien studies waarin bij ruim vierduizend vrouwen is gekeken naar het gebruik van omega-3 en depressieve gevoelens rond de zwangerschap. Als je alle resultaten op een hoop gooit, dan is er een klein positief effect van omega-3. Het verschilde echter nogal, afhankelijk van welke groep vrouwen je precies onder de loep neemt. Bij vrouwen tijdens de zwangerschap vonden we geen effect, maar bij vrouwen met een postnatale depressie vonden we wel een mogelijk effect.”

Afraden

Op basis van deze resultaten raden de onderzoekers het gebruik van omega-3 af om depressieve gevoelens tijdens de zwangerschap te dempen. “Er zijn aanwijzingen dat omega-3-supplementen mogelijk negatief kunnen uitpakken voor het ongeboren kind, dus dat is nog een extra reden om ervan af te blijven. Maar bij een postnatale depressie kan het wel een toevoeging zijn bij de behandeling van vrouwen.” Een gezond dieet inclusief voldoende vis is wel aan te raden tijdens de zwangerschap. Andere mogelijke voordelen van omega-3 tijdens de zwangerschap bleven buiten beschouwing in het huidige onderzoek. Alles bij elkaar genomen is het advies van de Gezondheidsraad om regelmatig (vette) vis te eten tijdens de zwangerschap. Als het helemaal niet lukt om voldoende vis te eten dan kunnen omega-3 vetzuursupplementen een alternatief zijn.

Het onderzoek van Amsterdam UMC gaat over de visolie-variant. Omega-3 zijn onverzadigde vetzuren die in een aantal varianten te koop zijn, waarbij vooral de variant met het visvetzuur EPA helpt tegen depressie.

Ontstekingsremmende werking

Waarom Omega-3 geen depressieve gevoelen dempt bij vrouwen die in verwachting zijn, maakt de studie niet duidelijk. Bij postnatale depressie speelt, anders dan bij een depressie tijdens de zwangerschap, een verhoogde ontstekingsactiviteit een rol. De relatief hoge doseringen van het omega-3-vetzuur EPA, die dan worden voorgeschreven (een equivalent van ongeveer drie haringen per dag)  hebben een ontstekingsremmende werking.