Mensen kunnen, zonder dat zij hiervan hinder ondervinden, drager zijn van bacteriën die resistent zijn tegen de meeste antibiotica. Resistente bacteriën zitten vaak in de darmen, of in de mondholte of op de huid van mensen. Het dragerschap wordt een probleem zodra zij een infectie met die bacteriën krijgen, wat kan gebeuren bij een ziekenhuisopname. Is daarvan sprake, dan is deze lastig te behandelen. En dat bemoeilijkt de behandeling van de patiënten, die voor iets anders in het ziekenhuis zijn opgenomen.
Urineweginfecties
Onderzoekers van de afdeling Medische Microbiologie en Infectiepreventie vroegen zich daarom af: hoe groot is de kans dat een drager van resistente bacteriën die in het ziekenhuis opgenomen wordt zónder infectie, in de loop van de opname een infectie met een resistente bacterie ontwikkelt? Als dat bekend is, kunnen de zorgverleners alert zijn op infecties met resistente bacteriën. Om deze vraag te beantwoorden doken de onderzoekers in de medische literatuur. Een van de groepen bacteriën waar zij zich op richtten, was de groep van de Gram-negatieve bacteriën, belangrijke veroorzakers van urineweginfecties of bloedvergiftiging.
‘Vieze’ en ‘schone’ operaties
Uit het onderzoek bleek dat de kans op een infectie bij dragerschap van multiresistente Gram-negatieve bacteriën gemiddeld 14% binnen 30 dagen is bij patiënten die in het ziekenhuis zijn opgenomen. Voor bepaalde bacteriesoorten uit deze groep bedraagt deze kans zelfs 19%. Dit is een aanzienlijk risico. Neem ter vergelijking infectiepercentages na een operatie: na een zogenoemde ‘vieze operatie’ – een operatie in een lichaamsgebied met veel bacteriën, bijvoorbeeld een darmoperatie – is de kans op een infectie niet veel hoger, 18-20%. Na een ’schone operatie’ – een operatie in een steriel gebied van het lichaam – is dat zelfs lager, 1-3% binnen 30 dagen.
Vergelijken
Dit onderzoek legt niet alleen het risico op infecties bloot, maar maakt het ook mogelijk om verschillende soorten resistente bacteriën met elkaar te vergelijken. Verder geeft het handvatten om het risico voor verschillende soorten patiënten met elkaar te vergelijken: zo is het infectierisico voor patiënten op de intensive care anders dan voor patiënten op verpleegafdelingen, of voor patiënten met bloedkanker. Het is daarom van belang op te merken dat de meeste patiënten in de betrokken onderzoeken ernstig ziek waren, met veel onderliggend lijden. Deze patiënten hebben meer kans op infecties.
Resistente bacteriën stoppen
Resistentie van bacteriën tegen antibiotica is wereldwijd een toenemend probleem. Deze resistentie maakt dat sommige infecties steeds moeilijker te behandelen zijn, omdat hier tegen slechts weinig en dure antibiotica beschikbaar zijn. In sommige landen zijn er al problemen met infecties met bacteriën die zo resistent zijn, dat er geen enkele behandeling mogelijk is.
Daarom wordt er bijvoorbeeld veel onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om dragerschap van resistente bacteriën in de darm te stoppen, om onbehandelbare infecties te voorkomen. De uitkomsten van de studie in The Lancet Infectious Diseases zijn ook hierbij belangrijk, want zij maken het mogelijk om van tevoren een schatting te maken van het aantal patiënten dat in een dergelijk onderzoek opgenomen moet worden om tot betekenisvolle resultaten te komen.
Fotografie: Adobe Stock
