Ook trans mannen (mensen geboren als vrouw, die zich identificeren als man) en genderdiverse personen (mensen die zich anders identificeren dan het bij de geboorte toegewezen geslacht) willen en kunnen zwanger worden. Zij hebben echter wel extra begeleiding nodig en zorgverleners missen daarvoor vaak de nodige kennis en kunde. Dat blijkt uit onderzoek van Amsterdam UMC naar de ervaringen van Nederlandse transgender personen met zwangerschapszorg.
Transgender mannen ondergaan vaak medische ingrepen om hun lichaam aan te passen naar het ervaren geslacht. Deze medische stappen kunnen invloed hebben op de vruchtbaarheid. Sommige transgender mannen kiezen er daarom voor om deze behandelingen (nog) niet te ondergaan of tijdelijk stop te zetten. Zo behouden ze de mogelijkheid om zwanger te kunnen worden.
Weinig begrip
Arts-onderzoeker Jojanneke van Amesfoort en gynaecoloog Norah van Mello deden met collega’s van Amsterdam UMC onderzoek naar de ervaringen van transgender- en genderdiverse personen met zwanger worden, de zwangerschap, de bevalling en de kraamtijd. Het aantal zwangerschappen onder transgender- en genderdiverse personen is momenteel nog beperkt. Dit zal de komende jaren toenemen, omdat sterilisatie niet meer verplicht is: tot 2014 was dit een vereiste voor een juridische geslachtswijziging. Voor dit onderzoek zijn vijf Nederlandse transgender mannen en genderdiverse personen geïnterviewd die zijn bevallen van een of meerdere kind(eren). Uit dit onderzoek blijkt dat hun ervaringen vaak niet positief zijn. Zo kregen ze van hun omgeving weinig begrip voor de zwangerschap omdat dit maatschappelijk als iets vrouwelijks wordt gezien. Ook verliep het vinden van de juiste zorgverleners voor de zwangerschapswens soms moeizaam, waardoor sommige van de geïnterviewden de wens tot zwanger worden achterhielden. Soms speelde angst dat een zwangerschap hun medische transitie in de weg zou staan een rol of was men bang voor negatieve reacties van zorgverleners.
Kennis ontbreekt
Bij sommigen ontlokten een zwangerschap en bevalling gevoelens van genderdysforie (gevoel van onbehagen doordat geboortegeslacht niet overeenkomt met genderidentiteit) en isolatie, of werden deze gevoelens versterkt. In de kraamtijd werd de geïnterviewden duidelijk dat zowel de gezondheidszorg als de wet nog onvoldoende ruimte biedt voor personen die wel zwanger zijn en bevallen maar zich niet identificeren als vrouw. Ook hebben ze ervaren dat bij de zorgverleners de juiste kennis en het begrip ontbreekt om transgender- en genderdiverse personen adequaat te kunnen begeleiden.
Gender-inclusieve zorg
Dit is het eerste onderzoek naar de ervaringen van Nederlandse transgender personen ten aanzien van de zwangerschapszorg. De resultaten benadrukken dat het Nederlandse zorglandschap nog onvoldoende uitgerust is om gender-inclusieve zorg te bieden. Daarom is het belangrijk dat zorgverleners hier onderwijs over krijgen. Ook moeten er richtlijnen komen om transgender- en genderdiverse personen zo goed mogelijk te begeleiden en om hen naar de juiste plek voor informatie te kunnen verwijzen.
Het onderzoek is gepubliceerd in Midwifery. The barriers and needs of transgender men in pregnancy and childbirth: a qualitative interview study - ScienceDirect
