Bij de ziekte van Alzheimer klonteren het amyloïde- en het tau-eiwit in de hersenen. Naast deze klonteringen treden ook andere biologische processen op zoals ontstekingen en uitgroei van zenuwcellen. Met nieuwe technieken hebben de onderzoekers deze andere processen kunnen meten in het hersenvocht van patiënten met geklonterd amyloïde en tau.
Verschillende varianten
Betty Tijms en Pieter Jelle Visser onderzochten 1.058 eiwitten in het hersenvocht van 419 mensen met de ziekte van Alzheimer. Zij vonden dat er binnen deze groep 5 biologische varianten bestaan. De eerste variant wordt gekenmerkt door een verhoogde amyloïdeproductie. Bij een tweede type is de bloed-hersen-barrière verstoord en is sprake van een verlaagde amyloïdeproductie en minder uitgroei van zenuwcellen. Verder verschillen de varianten in de mate van eiwitsynthese, het functioneren van het afweersysteem, en het functioneren van het orgaan dat hersenvocht produceert. Patiënten met verschillende alzheimervarianten vertoonden ook verschillen in andere aspecten van de ziekte. Zo vonden de onderzoekers een sneller verloop van de ziekte in bepaalde subgroepen.
Bevindingen van groot belang
De bevindingen zijn van groot belang voor geneesmiddelenonderzoek. Het betekent namelijk dat een geneesmiddel alleen zou kunnen werken in één variant van de ziekte van Alzheimer. Bijvoorbeeld, medicatie die de amyloïdeproductie remt kan mogelijk werken in de variant met een verhoogde amyloïdeproductie, maar is misschien juist schadelijk bij de variant met een verlaagde amyloïdeproductie. Een volgende stap is om de alzheimervarianten te behandelen met passende geneesmiddelen.
Foto: Shutterstock
