Eerder onderzoek wees al op een sterke samenhang tussen armoede en psychische aandoeningen, maar het ontwarren van oorzaak en gevolg bleek moeilijk. De gevolgen van een psychische aandoening kunnen van invloed zijn op iemands financiële situatie, bijvoorbeeld als deze persoon minder kan werken of hogere zorgkosten heeft. Maar ook kunnen moeilijke financiële omstandigheden psychische problemen veroorzaken.
Complexe relatie
De onderzoekers maakten gebruik van gegevens uit de UK Biobank en het Psychiatric Genomic Consortium. Boks: “Wij ontdekten dat schizofrenie en ADHD oorzakelijk bijdragen aan armoede. Andersom draagt armoede bij aan depressieve stoornis en schizofrenie. Het risico op anorexia nervosa wordt juist verminderd als er sprake is van armoede.”
De studie, uitgevoerd met onderzoeker Chris Thio (Universiteit Groningen), kent twee stappen. Eerst werd een maat voor armoede bepaald uit huishoudinkomen, beroepsinkomen en sociale achterstand. Daarna gebruikte ze de genetische informatie van de deelnemers met behulp van een speciale techniek, mendeliaanse randomisatie, om de relatie te ontwarren. Mendeliaanse randomisatie is een methode om de invloed van risicofactoren op een ziekte vast te stellen, door metingen te doen naar de variatie van genen waarvan de functie bekend is.
Cirkel van armoede en psychische problemen
De bevindingen van dit onderzoek zijn belangrijk voor het beleid en de aanpak van zowel armoede als psychische aandoeningen. Door de wederzijdse invloed tussen armoede en psychische gezondheid te erkennen, kunnen beleidsmakers effectievere interventies ontwikkelen die gericht zijn op het doorbreken van de cirkel van armoede en psychische problemen. Boks: “Het onderzoek levert robuust bewijs voor de noodzaak om ook naar sociale factoren zoals armoede kijken, als je je verdiept in de ontwikkeling van psychische aandoeningen.”
Armoede is niet genetisch
De onderzoekers hebben ook een uitgebreide lijst met veelgestelde vragen (FAQ) gepubliceerd om de vele vragen die voortkomen uit hun studie te beantwoorden. Deze FAQ is in de bijlage van de Engelstalige publicatie opgenomen (zie de link onderaan). Marco Boks: “Er ontstaat vaak verwarring over het gebruik van genetische gegevens om de relatie tussen armoede en psychische aandoeningen te onderzoeken. We benadrukken dat dit niet betekent dat armoede genetisch is. Integendeel, met genetische gegevens konden we armoede identificeren als een beïnvloedbare omgevingsfactor voor geestelijke gezondheid.” Dit onderzoek toont de waarde van genetische gegevens om de invloed van omgeving op geestelijke gezondheid te begrijpen.
Foto: Shutterstock
