Het begon met het inmiddels befaamde Hongerwinteronderzoek waarbij Roseboom een groep mensen, geboren in de Hongerwinter van 1944/1945, tot op de dag van vandaag volgt. “Hoe meer ik daarover leerde”, vertelt Roseboom, “hoe meer ik dacht: als we dit allemaal weten, hoe kan het dan dat er zo weinig met die kennis wordt gedaan? Toen ik hoogleraar werd, heb ik nagedacht over mijn rol: is dat nog meer kennis vergaren of heb ik ook een verantwoordelijkheid in het vertalen van die kennis om daar iets mee te doen?” Die rol valt onder de noemer ‘valoriseren’, maatschappelijke meerwaarde creëren.
Bekijk de video over het Hongerwinteronderzoek en het belang van de kennis daaruit voor het heden
Niet om geld te verdienen
Het eerste exemplaar van haar boek over het belang van 'de eerste 1.000 dagen' van iemands leven overhandigde Roseboom aan de toenmalige minister van VWS, Hugo de Jonge. De minister vroeg haar daarna om mee te denken over het beleid. “Er is bij beleidsmakers veel honger naar kennis”, zegt Roseboom. “Daar kunnen we als wetenschappers een belangrijke rol in spelen. Dat is waarom ik valorisatie zo belangrijk vind: niet om er meer geld mee te verdienen, maar om vanuit de wetenschap van waarde te zijn voor de maatschappij.” Roseboom zit dan ook in het bestuur van de Amsterdam UMC Valorisation Board, die ‘maatschappelijk impact maken’ in het DNA van de organisatie wil krijgen.
Kansrijke start
Uit het contact met VWS is het programma Kansrijke Start voortgekomen, dat jaarlijks 23 miljoen euro investeert in de eerste 1.000 dagen van kinderen, bijvoorbeeld met het programma Gezond Zwanger Worden. Het geld gaat met name naar lokale ‘coalities’ in elke gemeente in Nederland. Daarin werken professionals uit het medische en het sociale domein samen. “Ik ben heel enthousiast over wat daar gebeurt”, zegt Roseboom, die ambassadeur van het programma is. “De afgelopen 6 jaar ben ik bij alle lokale coalities in Nederland geweest. Het is heel mooi om te horen welke oplossingen er gevonden worden als ze eenmaal weten dat die eerste 1.000 dagen zo belangrijk zijn.”
Het programma Kansrijke Start is een goed voorbeeld van hoe je vanuit de wetenschap een bijdrage kan leveren aan het publieke debat en het maatschappelijk belang. “Bij valorisatie wordt vaak gedacht aan spin-off-bedrijven en patenten. Wat mij betreft gaat het vooral om: vanuit de wetenschap van waarde te zijn voor de patiënten van vandaag en morgen, en voor de maatschappij.”
Maatschappelijke impact
Dit is een ingekorte versie van een interview met Tessa Roseboom. Lees het hele interview en lees meer over hoe Amsterdam UMC meer maatschappelijke impact wil bereiken via valorisatie, in het wetenschapsmagazine Janus.
Foto: Marieke de Lorijn
Tekst: Jasper Enklaar