De kunstalvleesklier verbetert de glucoseregulatie bij patiënten van wie de gehele alvleesklier is verwijderd. Hierdoor hebben patiënten meer vrijheid in het dagelijks leven en hoeven ze minder te letten op wat ze eten en wanneer ze eten. Voorheen moesten zij regelmatig hun glucosewaarden controleren en insuline gebruiken, nu neemt de kunstalvleesklier dit over.

Verwijdering van de gehele alvleesklier is gelukkig niet vaak nodig. Toch gebeurt het steeds vaker bij patiënten met alvleesklierkanker of met uitgebreide alvleeskliercysten die zich kunnen ontwikkelen tot kanker. Zo’n verwijdering heeft ingrijpende gevolgen voor de patiënt. De alvleesklier maakt namelijk twee hormonen, insuline en glucagon, die de suikerwaarden (glucosewaarden) in ons lichaam regelen. Na de verwijdering van het gehele orgaan krijgen patiënten ernstige en vaak lastig te reguleren suikerziekte (diabetes), waardoor ze afhankelijk worden van insuline. Hiervoor krijgen zij een insulinepen of insulinepomp, waarmee zij hun suikerwaarden reguleren. Dat is echter een uitdaging die een grote weerslag heeft op de kwaliteit van leven van patiënten.

Goed alternatief

De kunstalvleesklier is een volledig geautomatiseerd en draagbaar apparaat. Voor het eerst is aangetoond dat het apparaat ook een goed alternatief is als de hele alvleesklier is verwijderd. Internist-endocrinoloog Hans de Vries van Amsterdam UMC: “De kunstalvleesklier werkt met beide hormonen (glucagon en insuline) en heeft een zelflerend algoritme waardoor de behandeling zich afstelt per patiënt.” Dit apparaat is al langer bekend en ontworpen door Robin Koops (Inreda Diabetec, Nederland) zelf diabetespatient.
Samen met de Dutch Pancreatic Cancer Group (een landelijke samenwerking van specialisten) en Inreda Diabetic voerde Amsterdam UMC een studie uit onder 10 patiënten bij wie de alvleesklier was verwijderd. De studie vergeleek het gebruik van de kunstalvleesklier met de standaard diabetesbehandeling.

Verbeterde glucoseregulatie

Uit het onderzoek blijkt dat de kunstalvleesklier de glucoseregulatie sterk verbetert. Zo stijgt het percentage tijd doorgebracht in goede glucosewaarde gedurende een 7- daagse behandeling van 57% bij een standaard behandeling naar 78% bij het gebruik van de kunstalvleesklier. Charlotte van Veldhuisen, arts-onderzoeker van Amsterdam UMC: “De patiënten waren meestal heel tevreden met de vrijheid die dit apparaat hen teruggeeft. Zo kunnen ze soms na jarenlange dieetrestricties alles weer eten zonder dat de glucosewaarden enorm gaan schommelen en zijn ze met het apparaat tot veel meer activiteit in staat.” En ook belangrijk: tijdens het onderzoek traden er geen gevaarlijke situaties op. Kortom, de kunstalvleesklier lijkt veilig en succesvol.

Chirurg Marc Besselink: “Wel is een groter vervolgonderzoek nodig waarbij 80 patiënten gedurende een langere periode van meerdere maanden de kunstalvleesklier dragen.” Dit vervolgonderzoek is inmiddels gefinancierd door KWF Kankerbestrijding en zal later dit jaar van start gaan. De onderzoekers gaan in gesprek met zorgverzekeraars zodat de nieuwe behandeling beschikbaar komt voor patiënten bij wie de gehele alvleesklier is verwijderd.

De Dutch Pancreatic Cancer Group publiceert dit onderzoek vandaag in JAMA Surgery.

Afbeelding: Adobe Stock